Moliya-iqtisod

 KIRISH 

 

Mavzuning dolzarbligi. Bugungi kunda bozorni pul resurslari bilan zo’r 

berib to’ldirish davom etayotgan xalqaro fond va xom-ashyo bozorlarida sun’iy 

ravishda oshirib borilgan spekulativ narxlarning paydo bo’lishi moliyaviy 

ko’piklarning yanada avj olishiga olib kelmoqda. Jahon miqyosida konvertatsiya 

qilinadigan  asosiy  valutalarning  beqarorligi  oqibatida  rivojlanayotgan 

mamlakatlarning ushbu valutalarga bo’lgan ishonchiga jiddiy putur yetishi va 

2007-yilda boshlangan inqiroz xalqaro moliya sohasini tartibga solish tizimida 

nuqsonlar borligini yana bir bor tasdiqlab, xalqaro moliya bozori barqarorligini 

ta’minlash maqsadida uning rivojlanish omillari va uning milliy moliya bozoriga 

ta’sirini  o’rganish  zaruratini yanada oshishiga sabab bo’lmoqda. 

O’tgan yil yakunlarini sarhisob qilganda, global jahon moliyaviy-iqtisodiy 

inqirozi hali ham davom etayotgani qaramasdan, 2012-yilda O’zbekiston o’z 

iqtisodiyotini barqaror sur’atlar bilan rivojlanishni davom ettirdi, aholi turmush 

darajasini izchil yuksaltirish ta’minlandi, dunyo bozoridagi o’z o’rnini 

mustahkamladi.  

Dunyoning eng yirik davlatlari Markaziy banklari tomonidan real aktivlar 

bilan deyarli ta’minlanmagan pullarni chiqarish davom etayotgani, shuningdek, 

sun’iy moliyaviy vositalar – derivativlarning nazoratsiz chiqarilayotgani ko’plab 

nufuzli xalqaro tahlil markazlari va ekspertlarda jiddiy tashvish uyg’otmoqda. 

Moliya va bank bozorini ortiqcha likvidlik bilan to’ldirish, bunday siyosatni 

davom ettirish ulkan spekulativ “ko’piklar” hosil bo’lishi, zahira valutalari va 

milliy valutalarning qadrsizlanishi, inflatsiya darajasining o’sish xavfini 

tug’dirmoqda.

1