Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

Moliyaviy rezervlarni shakllantirish omillari 
1. Xodimlarning malakasi 
2. Ichki omillar: 
– ishlab chiqarish: 
– tashkiliy; 
– ta’minot; 
– investitsion 
3. Tashqi omillar: 
– bozor kon’yunkturasi; 
– baho; 
– marketing;
– informatsion 
4. Moliyaviy oqimlar 
Tashkiliy-hisob-
kitobli 
Xarajatli 
moliyalashtirish 
Soliqli 
5. Kapitalning tarkibiy tuzilishini 
optimallashtirish (oqilonalashtirish) 
Dividend 
siyosati 
Rag’batlantirish 
siyosati 
Investitsion siyosat 

---

Moliyaviy barqarorlikning tashqi rezervlari yesa bozor konyunkturasi, XYUSning 
marketing va baho strategiyasi, soliqqa tortishni optimallashtirish, hisob-kitoblarning samarali 
tizi-mini tashkil yetish, bank kreditlari va kreditorlik qarzlari kо‘ri-nishidagi qarz mablag‘larini 
jalb qilishdan foydalanish va h.k.lar bilan bog‘liq. Bir vaqtning о‘zida XYUSga tushumlarning 
о‘z vaqtida tushishiga, debitorlik qarzlarining kamayishiga yerishish, kreditorlik qarzlaridan 
kapitalning manbai sifatida faol foydalanish ham kerak. 
Moliyaviy rezervlarni izlab topish va ularni amalga oshi-rishning asosiy yо‘nalishlari 
orasida XYUSning mol-mulkidan yanada samaraliroq foydalanishni alohida ajratib kо‘rsatish 
maqsadga muvofiq. Bu yerda buning asosiy kо‘rsatkichi aktivlarning rentabelligi sanalib, uni 
quyidagicha hisoblash mumkin: