Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

bajarilishi 
va 
oldin 
berilgan 
assignovaniyalarning foydalanilgan-ligini inobatga olgan holda byudjet 
mablag’larini taqdim etish
. Byudjetdan Moliyalashtirishning kо‘rsatkichlar 
bajarilishiga bog’liqligi Moliyaviy organlarga korxona, tashkilot va 
muassasalarning faoliyati ustidan samarali va ta’sirchan nazoratni amalga 
oshirishga imkon beradi; 

byudjet 
assignovaniyalarining 
qaytariluvchan 
emasligi
. 
Byudjet 
assignovaniyalari sub’yektlarga ularni majburiy ravishda byudjetga qaytarish 
shartisiz (qaytarmaslik sharti bilan) taqdim etiladi; 

byudjet assignovaniyalarining tekinligi
. Byudjetdan assignovaniyalar 
sub’yektlarga foiz kо‘rinishida qandaydir daromadlarni davlatga tо‘lamasdan 
yoki assignovaniyalarni tо‘lashning boshqa kо‘rinishlarisiz ajratiladi. 
Umumiy prinsiplar bilan birgalikda byudjetdan Moliyalashtirish amaliyotida xususiy 
prinsiplardan ham foydalaniladi. Ularning tarkibiga quyidagilar kiradi: 

faqat ishlab chiqarishni kengaytirish xarajatlariga byudjet assignovaniyalarini 
ajratish; 

byudjet assignovaniyalarining о‘lchamini aniqlashda “qoldiq” yondoShuvidan 
foydalanish;

byudjetdan Moliyalashtirishni Rejalashtirilayotgan xarajatlarni kredit myetodi 
orqali ta’minlash bilan birgalikda foydalanish; 

korxonalarning Moliyaviy holatini byudjetli tartibga solish prinsipi va boshqalar. 
Byudjet assignovaniyalari amaliyotida byudjetdan Moliyalashtirishning turli usullaridan 
foydalaniladi. Uning quyidagi ikki usulini alohida ajratib kо‘rsatish mumkin: 
