Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

K
ал
 = (PM + MQ) : QP 

 0,2 
 
Bu yerda: 
K
ал
 
– absolYut likvidlilik koyeffisiyenti; 
PM
– pul mablag’lari; 
MQ
– qisqa muddatli Moliyaviy qо‘yilmalar; 
QP
– qisqa muddatli majburiyatlar (kyelgusi davr 
daromadlarisiz). 
Bu koyeffisiyentning istaluvchi darajasi

0,2 dan iborat bо‘lib, biroq amaliyotda bu 
narsa о‘z faoliyatining turli davr-larida XYUSning Moliyaviy siyosati va ishining 
samaradorligiga bog’liq.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida aylanma kapitaldan foydala-nishning samaradorligi juda 
kо‘p omillarga bog’liq. U, yeng avvalo, tо‘lov intizomining ahvoli, aylanma mablag’larning turli 
funk-sional yelementlariga joylashtirilgan qо‘yilmalarning hajmi bilan belgilanadi. Shuningdyek, 
ishlab chiqarish sohasida aylanma kapitaldan samarali foydalanishga ishlab chiqarishning
chiqit-larsiz Yuqori texnologiyalarga asoslanganligi, matyeriallar qiyma-tining pasayishi, ishlab 
chiqarish va muomala xarajatlarining minimallashtirish, ishlab chiqarish zaxiralari va ularning 
haraka-tini oqilona tashkil qilish hamda natijali boshqaruv mye’yorlash-tirishni hisobga olgan holda), 
albatta, о‘z ta’sirini kо‘rsatadi. 
Muomala sohasida bunday omillar qatoriga mol yetkazib beruvchilar va istye’molchilar 
bilan ishlarni yaxshilash, samarali xо‘jalik aloqalaridan foydalanish, zamonaviy markyetingni 
amal-ga oshirish, tayyor mahsulot zaxiralarini kamaytirish va uning realizasiya qilinishini 
tyezlashtirish kabilar kiradi. Tо‘lov qo-biliyatini ta’minlash (mustahkamlash) va mablag’larning 
aylanuv-chanligini tyezlashtirish maqsadida dyebitorlik qarzlari va pul oqimlarini boshqarishni 
yaxshilash ham bu о‘rinda alohida ahamiyat kasb yetadi.