Moliya bozori va qimmatli qog’ozlar” fanidan O’ q u V – uslubiymajmua

« MOLIYa BOZORI VA QIMMATLI QOG’OZLAR »
FANIDAN TALIM TEXNOLOGIYaSINING KONSEPTUAL ASOSLARI

1	“Moliya bozori va qimmatli qog’ozlar” fanining dolzarbligi va o’qitish tuzilmasi

Respublikamiz mustaqillikka erishgach, bozor iqtisodiyoti munosabati bilan oldimizda avvalgi iqtisodiyotning rejali tizimdan meros bo’lib qolgan murakkab masalalarni xal etish zaruriyati turar edi. Shulardan biri, bizning fikrimizcha yangi, bozor iqtisodiyoti talablariga javob beruvchi tovar pul munosabatlarini vujudga keltirish, shuningdek jaxon standartlariga mos keluvchi kredit tizimini yaratish masalalari turadi.

O’zbekistonda mustaqillikning birinchi o’n yilligida kredit moliya bozorini xam xisobga olganda bozor ifrastrukturasini shakllantirish uchun ko’pgina ishlar amalga oshirildi. Iqtisodiy isloxotlarning bosqichma bosqich amalga oshirilayotgan bir davrda zamonaviy pul tizimini yaratish xamda moliya munosabatlarini talab darajasida shakllantirish va rivojlantirish, shuningdek zamonaviy bank tizimini vujudga keltirish bozor iqtisodiyotini asosiy talablaridan biridir.
Jaxon moliyaviy-iktisodiy inkiroz davrida mamlakatimizning moliyaviy resurslarga bo’lgan talabini yangicha takomillashtirilgan pul kredit tizimini vujudga keltirish orqali xal etish mumkin. Chunki, bu tizim iqtisodiyotning moliyaviy qiyinchiliklarini bartaraf etgan xolda, ishlab chiqarishni faollashtirishga va mamlakatda pul aylanmasining yaxshilanishiga imkon beradi. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I A Karimov ta’kidlaganidek: ”Barqarorlashtirish siyosati, eng avvalo, makroiqtisodiyotda muvozanatni saqlash, ishlab chiqarishning pasayishiga va ommaviy ishsizlikka yo’l qo’ymaslikdir. Shuningdek, u pul qadrsizlanishining, pul emissiyasining boshqarilishini ta’minlash, to’lov balansini bir me’yorda saqlash soxasida aniq maqsadni ko’zlab olib boriladigan davlat siyosatidir”.³
“Moliya bozori va qimmatli qog’ozlar” o’quv predmeti bo’yicha barcha iqtisodiy bakalavriat yo’nalishlari talabalari uchun mo’ljallangan. Bu kurs orqali talabalar tijorat banklarini qimmatli qogozlar bilan operasiyalarni o’rganadilar. Bundan tashqari zamonaviy moliya kredit nazariyasi O’zbekiston Respublikasida iqtisodiyotni liberallashtirish va modernizasiya qilish jarayonlari bo’yicha qabul qilinayotgan qarorlar samaradorligini baxolashning yo’llari va usullari ko’rib chiqiladi.

• 
  Ushbu kursni o’qitishdan maqsad qimmatli qogozlar bozorini takomillashib borishi orqali mazkur soxada yuqori malakali kadrlar tayyorlashga yordam berish xamda mavjud muammolar yechimini topishga imkon berishdan iborat.
  
• 
  O’quv predmetining asosiy vazifalari ushbu soxada zamonaviy bilimlarga va malakaga ega bo’lgan oliy ma’lumotli kadrlar va bakalavrlarni tayyorlash davlat standarti qo’ygan talabni amalga oshiradi.
  

“Moliya bozori va qimmatli qog’ozlar” o’quv predmetini o’rganish natijalari bo’lib quyidagilar xisoblanadi:

• 
  Qimmatli qogozlarni kelib chiqishi va rivojlanish davrlari, uning ko’rinishlarini o’rganish;
  
• 
  Moliya munosabatlarining moxiyati xamda funksiyalarini shuningdek davlat byudjetini boshqarish, byudjet taqchilligi usullarini bilish;
  
• 
  Kelgusida o’z faoliyatida olingan bilimlarni to’gri qo’llay bilish.
  

O’quv predmeti bo’yicha auditoriya soatlarining umumiy xajmi 84 soatni, mustaqil ta’lim esa 102 soatni tashkil etadi.