Молия бозори kitob

Таянч иборалари: ноаниқлик ва хатар, таваккалчилик хатари, фонд биржасида 
“Айиқлар”, “Буқалар” ва нобиржавий бозорда “қуёнлар” ўйинлари, суғўрталаш, хеджирлаш. 
 
Такрорлаш учун саволлар. 
1. Самарали ставканинг моҳияти ва уни бахолаш. 
2. Доу Жонс индекси. 
3. Фундаментал ва техник тахлил. 
4. Облигациялари баҳолаш.
 
АДАБИЕТЛАР РЎЙХАТИ: 
1. “Суғурта тўғрисида” Ўзбекистон Республикаси қонуни. 1993 й. 6 майда қабул 
қилинган. 
2. “Қимматли қоғозлар бозорини мувофиқлаштриш механизми тўғрисида” Ўзбекистон 
Республикаси қонуни. 1966 й 7 апрелда қабул қилинган. 
3. И.Каримов. Бизнинг бош мақсадимиз – жамиятни демократлаштириш ва янгилаш, 
мамлакатни модернизация ва ислоҳ этишдир. Т. 2005 й. 
4. Шохаъзамий Ш. Рынки: финансовые и ценных бумаг Т.ТФИ – 2003 г . 
5. Уильям Ф. Шарп. “Инвестиции” Университетский учебник. М. – ИНФРА – 1999 г. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9– МАВЗУ: МОЛИЯ БОЗОРИНИ МУВОФИҚЛАШТИРИШ АСОСЛАРИ 
РЕЖА:
1. 
Қимматли қоғозлар бозорининг давлат томонидан тартибга солишнинг моҳияти 
2. 
Қимматли қоғозлар бозорини мувофиқлаштирувчи ташкилотлар. 
3. 
Ўз-ўзини бошқарувчи ташкилотлар ва уларнинг вазифалари 
"
Молия ва сугурта хизматлари" кафедраси
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

164 
4. 
Қимматли қоғозлар бозорининг инфратузилмаси ва унинг тавсифи 
9.1. Молия бозорини мувофиқлаштиришнинг мазмуни. Қимматли қоғозлар 
бозорининг давлат томонидан тартибга солишнинг мохияти 
Қимматли қоғозлар бозорининг ривожланиши тарихи шундан гувоҳлик берадики 
қимматли қоғозлар билан савдо қилишнинг меъёрий жараёни фақат фонд бозори 
иштирокчиларининг ўзлари томонидан, ёки давлат томонидан белгиланган аниқ қоидалар 
мавжуд бўлган, шунингдек уларга риоя этишни доимий равишда назорат қилган ҳолларда 
амалга оширилиши мумкин. Амалиётда ушбу шартларга риоя этмаслик макро ва микро 
даражадаги жиддий оқибатларга, баъзан умумиқтисодий тангликка ўсиб борувчи глобал 
молиявий фожеаларга олиб келиши мумкин. 
Қимматли қоғозлар бозорини бошқариш деганда бу барча қимматли қоғозлар бозори 
иштирокчиларининг ўзаро ёки давлат томонидан шу жараённи ташкил этишдаги жавобгар 
идоралар билан олиб борилаётган фаолиятларини қонун қоидалар асосида мувофиқлаштиришга 
тушунилади. Қимматли қоғозлар бозорининг иштирокчилари элементлар, инвестрлар, 
профессионал воситачилар, инфратузилма ташкилотлари фаолиятларини бошқариш асосида 
олиб борилиши мумкин. Ташқи бошқариш деганда молия бозори ва қимматли қоғозлар 
бозорининг давлат томонидан тартибга солиш назарда тутилади. Давлат асосан қонунлар ва 
норматив ҳужжатлар билан, солиқ сиёсати билан бу жараёнга ўз таъсирини ўтказади. 
Ўзбекистон Республикасининг “Қимматли қоғозлар бозори тўғрисида”ги қонунда 
қимматли қоғозлар бозорини давлат томонидан тартибга солишнинг асослари белгилаб 
берилган. Булар:
- қимматли қоғозлар бозоридаги профессионал фаолиятни ҳамда биржа фаолиятини 
лицензиялаш ва (ёки) бундай фаолиятга нисбатан мажбурий талаблар белгилаш;
- қимматли қоғозлар чиқарилишларини рўйхатдан ўтказиш ҳамда чиқариш тўғрисидаги 
қарорларда назарда тутилган шартлар ва мажбуриятларга эмитентларнинг риоя 
этишлари устидан назорат қилиш;
- қимматли қоғозлар тўғрисидаги ахборот қонун ҳужжатларига мувофиқ ошкор 
қилинишини таъминлаш;
- қимматли қоғозлар бозори профессионал иштирокчиларининг мутахассисларини 
аттестациядан ўтказиш;
- қимматли қоғозлар бозори иштирокчиларининг фаолияти устидан қонун ҳужжатларида 
белгиланган тартибда назорат қилиш орқали амалга оширилади.