Moliya boshqaruv reja

 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

XULOSA 
Korxonaning moliyaviy holatini aniqlash uchun likvidlilik, aylanma aktivlarning 
o’z aylanma mablag’lari bilan ta’minlanganlik ko’rsatkichi va boshqa shu kabi 
ko’rsatkichlardan foydalaniladi. 
Ma’lum bir aniq sanada va iqtiqbolda korxona to’lov majburiyatlari va uning 
moliyaviy imkoniyatlari o’lchamini balanslashtirishning asosiy metodi moliyaviy 
oqimlar byudjetidir (balansidir). U o’z ichiga korxona ixtiyoriga kelib tushadigan pul 
mablag’lari va korxona tomonidan sarflanadigan pul mablag’larini oladi. Bu narsa 
doimiy ravishda korxona pul mablag’larining 
harakatini nazorat qilish, ular dinamikasini baholash va bashoratlash imkonini 
beradi. Ana shunday byudjet asosida korxonaning to’lovga qobilligini boshqarish 
amalga oshiriladi. 
Moliyaviy oqimlar byudjeti bu korxona to’lovga qobilligining kengaytirilgan 
koeffitsienti, demakdir. Agar uning chap tomoni (daromadlar qismi) o’ng tomoniga 
teng yoki undan katta bo’lsa, unda korxona to’lovga qobildir. Agar uning o’ng tomoni 
(xarajatlar qismi) chap tomonidan oshsa, u holda korxona to’lovga qobil emas 
hisoblanadi. Moliyaviy oqimlar byudjeti (balansi) pul mablag’larining tushilmalari va 
ularning sarflanish yo’nalishlari bo’yicha bir-biri bilan o’zaro bog’liq bo’lgan rejali-
istiqbolli hisob-kitoblar tizimidan iborat bo’lib, u byudjetlashtirish tizimiga (sotuvlar 
byudjeti, to’g’ridan-to’g’ri (bevosita) va egri (bilvosita) xarajatlar byudjeti, 
investitsion byudjet va boshqalardan) asoslanadi. 
Moliyaviy oqimlarning miqdoriy va sifat tavsif-nomalari orqali korxonaning 
faoliyati ifoda-lanadi. Ular ishlab chiqarish barcha omillari harakatining qiymatdagi 
ifodasidan iboratdir. Menejmentda sifat jihatdan farqlanuvchi boshqaruv tizimi - 
korxonani moliyaviy boshqarish tizimi shakllandiki, bu narsa moliyaviy oqimlar 
orqali ishlab chiqarish, mahsulot sotish, resurslarning aylanuvchanligi, xarajatlar, 
rentabellik va boshqa jarayonlarning boshqarilishini ko’zda tutadi. 
Moliyaviy oqimlar byudjeti bu haqiqatda turli davriy muddatlarda 
hisoblanadigan korxonaning moliyaviy rejasidir. Turli davrlar uchun (kunlik, 

---

dekadalik, oylik, choraklik, yillik va uzoq istiqboldagi) moliyaviy oqimlarning 
bashoratli byudjetlarini tuzish korxonaning to’lovga qobillik darajasini oshirishga 
imkon beradi va kelajakda uning moliyaviy holati barqarorligini ta’min-laydi. 

---

 `