Moliya boshqaruv reja

---

MOLIYA BOSHQARUV 
 
REJA 
 
Kirish 
Asosiy qism 
1.Moliyaviy boshqaruvning mazmuni va mohiyati 
2.Moliyaviy boshqaruv organlari va ularning vazifalari 
3.Moliyaviy oqimlarni boshqarish 
Xulosa 
Foydalanilgan adabiyotlar 
 
 
 
 
 
 

---

KIRISH 
Moliya iqtisodiy kategoriya sifatida Xalq xujaligida pul resurslarini hosil etish 
ularni taqsimlash va ishlatish sohasidagi iqtisodiy munosabatlarni o`z ichiga oladi. 
Jamiyatning ravnaqi, aholini farovonligi,yurtning tinchligini taminlash va 
boshqalarni amalga oshirish moliyaga borib taqaladi. 
Moliya lotincha «Finansia» so`zidan olingan bo`lib pul hisob-kitoblarini 
bildiradi.Moliya so`zi dastlab XIII asrda Italiyada, keyin davlatning daromad va 
harajatlarini mohiyati sifatida XVI asrda Fransiyada ishlatilgan. 
Hozirgi vaqtda Moliya –Yalpi ichki maxsulot va milliy daromadni taqsimlash 
va qayta taqsimlash natijasida turli markazlashgan va markazlashmagan pul 
fondlarini tashkil etish va ulardan foydalanishdagi pul munosabatlar hisoblanadi. 
Shuni takidlash lozimki , hamma pul munosabatlari ham moliyaviy 
munosabatlarga kirmaydi. Jumladan, fuqarolik va chakana savdo o`rtasidagi 
(xattoki,chakana narxlar davlat tomonidan tartibga solish sharoitida ham) yuzaga 
keladigan pul munosabatlari davlat fuqarolik –huquqiy uslub bilan tartibga solishi 
tufayli moliyaviy munosabatlarga kirmaydi. 
Moliyaviy munosabatlar-bu iqtisodiyot subyektlarning moliya resurslari 
xususidagi o`zaro aloqalari. 
Moliya tarixiy kategoriya sifatida tovar-pul munosabatlari sharoitida paydo 
bo`lgan va u bilan birgalikda mavjud. Moliyaning zarurligi davlatning 
mavjudligidan ham kelib chiqadi,chunki davlat o`z vazifasidan kelib chiqib atrof 
muxitni ximoya qilish, mudofa, ijtimoiy tartibni saqlash nomoddiy soxalarni pul 
bilan ta`minlash aholini nochar katlamlarini ijtimoiy jixatdan ximoya qilish, 
kengaytirilgan 
takror 
ishlab 
chiqarish 
sharoitlarini 
ta`minlash 
maqsadida.markazlashgan pul jamg`armalarini tashkil etish orqali amalga 
oshiriladi. 
Shunday qilib moliya – bu iqtisodiy pul munosabatlarining yig`indisi bo`lib, u 
yordamida yaratilgan jami ijtimoiy maxsulot va milliy daromadni taqsimlash va 
qayta taqsimlash yo`li bilan korxona,tashkilot,birlashma va davlatni pul daromadlari 
va markazlashgan jamg`armalarini tashkil etish asosida kengaytirilgan takror ishlab 

---

chiqarishni amalga oshirish va aholini moddiy va madaniy extiyojlarini qondirishni 
ta`minlashdir. 
Yuqoridagilardan kelib chiqib moliyaning obyekti bo`lib korxona, birlashma va 
Xalq xujaligi tarmoqlarining pul jamg`armalari va moliyaviy rusurslarni tashkil 
etish, taqsimlash va foydalanish bilan bog`lik bo`lgan iqtisodiy munosabatlar 
hisoblanadi. 
Moliyaning subyekti - bu moliya munosabatlarini ishtirokchilari, firmalar, 
davlat va nodavlat idoralaridan iborat yuridik va jismoniy shaxslar. 
Moliyaviy siyosat - Davlatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishini ta`minlash 
yuzasidan moliyaviy resurslar bilan ta`minlashga qaratilgan siyosat. 
Moliyaning turli darajalari: 
- Mikromoliya - bu firmalar, davlat va jamoat tashkilotlari moliya tizimini 
boshlang`ich va asosiy bug`ini hisoblanadi. Mikromoliyaning muhimligi ularda 
moddiy boylik yaratiladi. Ularning faoliyati jamiyatning iqtisodiy axvolini 
shakllantiradi. Uning asosiy resurslari bo`lib foyda, ish haqi, aksiya va 
obligatsiyalar, kredit,sug`urta to`lovi, subsidiya va boshqalar hisoblanadi. 
Korxona qanchalik yaxshi ishlab foydali faoliyat ko`rsatsa,uni moliyaviy 
faoliyati shunchalik yaxshilanadi, soliqlar va boshqa to`lovlarni to`liq va o`z vaqtida 
amalga oshirishda har xil fondlarni tashkil etishga, xodimlarni rag`batlantirishga, 
ishlab chiqarishni kengaytirishga, xayriya va boshqalarga imkoniyat yaratiladi. 
- Makromoliya – bu mamlakat doirasidagi va milliy iqtisodiyotga xizmat 
qiluvchi davlat moliyasidan iborat.U umumdavlat moliyasi bo`lib,unga davlat 
budjeti, ijtimoiy sug`urta jamg`armasi, boshqa maqsadli jamg`armalar kiradi. 
- Metomoliya – bu xalqaro doiradagi moliya bo`lib davlatlararo pul 
munosabatlarini anglatadi.