Модулнинг ўқув-услубий мажмуаси Олий ва ўрта махсус таълим

Таълим тизими, оила ва жамоатчиликнинг тарбиявий таъсирини 
мувофиқлаштиришда
оила бошқа тарбиявий муассасалардан фарқли 
равишда одамнинг бутун ҳаёти давомида унинг барча томонларига, 
қирраларига таъсир кўрсатишга қодир ва одатда, таъсир кўрсатади, оила 
тарбия вазифасининг бу улкан миқиёси унинг мафкуравий ва психологик 
таъсир кўрсатишининг чуқур ўзига хослиги билан уйғунлашиб кетади. Бу эса 
уни оила даражасида таъсирчан қилибгина қолмай, шу билан бирга, шахсий 
тикланиш жараёнининг зарур бўғинига айлантиради. 
Таълим тизимилари тажрибасида фаолият, одатда оммавий жамоа, гуруҳ 
ва индивидуал шаклларда ташкил этилади. ТабIIйки индивидуал шакллар 
муаммоларни назарда тутмайди. 
Фаолиятни ташкил этишнинг оммавий шакллари ҳам (яъни, уларда 
ўқувчиларнинг муайян гуруҳлари иштирок этади), ўз моҳиятига кўра уни 
амалга ошириш жараёнида фаолият мақсадига (масалан, маъруза, концерт ва 
ҳоказо) эришиш учун қатнашчиларнинг ўзаро муаммосини назарда тутмайди. 
Жамоа ташкил этишнинг самарали шаклларидан бири гуруҳий ишдир. 
Бунда мазкур иш ўқувчиларнинг таркиб жиҳатдан (енг кўпи билан беш 
киши) гуруҳларда амалга оширилади. Шундай кичик гуруҳларда барча 

---

73 
аъзолар бир-бирлари билан бевосита муомалада бўладилар ва бир-бирларига 
бевосита таъсир кўрсатадилар. 
Ўқитувчиларнинг гуруҳларда муаммоларнинг ўзига хос хусуиятини 
ўрганиш унинг гуруҳларни ўқувчилар муомаласини ташкил этишнинг 
самарали шаклига айлантириладиган хусусиятларини аниқлаш имконини 
беради. 
 
4-мавзу. ШАХСГА ЖАМОА ОРҚАЛИ ТАРБИЯВИЙ ТАъСИР 
КЎРСАТИШНИНГ ШАКЛ ВА МЕТОДЛАРИ 
РЕЖА: 
1.
Мустақил фикрловчи эркин шахсни шакллантириш таълим ва 
кадрлар тайёрлаш миллий моделининг асосий мақсади. 
2.
Ўқувчилар жамоасининг шаклланиш босқичлари. 
3.
Жамоанинг ривожланиш даражасини белгилаш методикаси
4.
Комил инсон шахсини тарбиялашда жамоанинг роли ва аҳамияти