Model va modellashtirish Muallif: Mengliyev Sh. Qo`shilgan sana: 2014-03-15 Model va modellashtirish. Model turlari


 Iqtisodiy va matematik modellarni ishlab chiqish va qo'llash



Download 92,19 Kb.
bet5/25
Sana16.01.2022
Hajmi92,19 Kb.
#373185
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
Bog'liq
Model va modellashtirish

2. Iqtisodiy va matematik modellarni ishlab chiqish va qo'llash

2.1 Iqtisodiy va matematik modellashtirish bosqichlari

Iqtisodiy va matematik modellashtirish jarayoni iqtisodiy va ijtimoiy tizimlarning tavsifi bo'lib, iqtisodiy va matematik modellar ko'rinishidagi jarayonlarning tavsifidir. Ushbu turdagi modellashtirish, har ikki modellashtirish ob'ektlari va simulyatsiya vositalari bilan bog'liq bo'lgan bir qator muhim xususiyatlarga ega. Shuning uchun, iqtisodiy va matematik modellashtirish bosqichlarini batafsil tahlil qilish tavsiya etiladi: quyidagi olti bosqichni ajratib turing:

.Iqtisodiy muammo va uning sifatli tahlil haqidagi bayonot;

2.Matematik modelni qurish;

.Modelni matematik tahlil qilish;

.Manba ma'lumotlarini tayyorlash;

.Raqamli echim;

Har bir bosqichni batafsilroq ko'rib chiqing.

1.Iqtisodiy muammo va uning sifatli tahlil haqidagi bayonoti. Bu erda asosiy narsa muammoning mohiyatini, taxminlarni va javob olishni istagan savollarni aniq shakllantirishdir. Ushbu bosqichda ikkinchi darajali simulyatsiya qilingan ob'ekt va mavhumlikning eng muhim xususiyatlari va xususiyatlarini taqsimlashni o'z ichiga oladi; ob'ekt tuzilishini o'rganish va uning elementlarini bog'laydigan asosiy bog'liqlik; Ob'ektning xulq-atvori va rivojlanishini tushuntirib, gipotezalarni (hech bo'lmaganda oldindan belgilashni) shakllantirish.

2.Matematik modelning qurilishi. Bu iqtisodiy muammoning rasmiylashtirish bosqichi, aniq matematik bog'liqliklar va munosabatlar shaklida (funktsiyalar, tenglamalar, tengsizliklar va boshqalar). Odatda, matematik modelning asosiy dizayni (turi) aniqlanadi, keyin ushbu dizaynning tafsilotlari (o'zgaruvchilar va parametrlar ro'yxati, havolalar) ko'rsatilgan. Shu tarzda, modelning qurilishi bir necha bosqichlarga bo'linadi.




ROBOFOREX

Дарим миллион долларов в честь дня рождения

Регистрируйся, торгуй, побеждай

УЗНАТЬ БОЛЬШЕ

Ko'p faktlar modelni hisobga olgan holda, "ishlaydi" yaxshiroq va eng yaxshi natijalarni beradi deb ishonish noto'g'ri. Xuddi shu narsa, namunaning murakkabligi, matematik bog'liqliklarning (chiziqli va notekislik) sifatida, noaniqlikning tasodifiy bo'lmaganligi va boshqa narsalar uchun buxgalteriya hisobi va boshqalar.

Modelning haddan tashqari murakkabligi va qobiliyati bu jarayonni o'rganishni qiyinlashtiradi. Nafaqat ma'lumot va matematik yordamning haqiqiy imkoniyatlarini hisobga olish, balki modellashtirish xarajatlarini olib keladigan xarajatlarni taqqoslash kerak.

Matematik modellarning eng muhim xususiyatlaridan biri nogironlikni hal qilish uchun foydalanish imkoniyatidir. Shuning uchun, hatto yangi iqtisodiy vazifa yuzaga kelganda, modelni "ixtiro qilish" ga intilishi shart emas; Avval ushbu muammoni hal qilish uchun allaqachon ma'lum modellarni qo'llashga harakat qilishingiz kerak.

.Modelni matematik tahlil qilish. Ushbu bosqichning maqsadi modelning umumiy xususiyatlarini aniqlashdir. Mana bu erda tadqiqotning sof matematik usullari qo'llaniladi. Eng muhim jihati, shakllantirilgan modelda echimlarning mavjudligining isboti. Agar matematik vazifa hech qanday echim bo'lmaganligini isbotlash mumkin bo'lsa, unda modelning boshlang'ich versiyasi bo'yicha keyingi ishlarga ehtiyoj yo'qoladi va uning matematik xususiyatlarini shakllantirish usullari yoki shakllantirilishi yoki shakllanishi kerak. Masalan, analitik o'rganish bilan, masalan, bu o'zgaruvchilar (frenitiv) qarorga kiritilishi mumkin bo'lgan yagona echim, ular o'rtasida o'zgarishlar va ular o'zgarayotgan dastlabki sharoitlarda ular o'rtasidagi munosabatlar qanday, ular o'zgaradi , ularning o'zgarishlarining tendentsiyalari nima va hokazo. Empirik (raqamli) modelni tahliliy o'rganish (raqamli), natijada olingan xulosalar, modelning tashqi va ichki parametrlarining har xil o'ziga xos xususiyatlari bo'yicha ularning kuchini saqlab qoladi.

4.Manba ma'lumotlarini tayyorlash. Modellashtirish joylari Axborot tizimiga bo'lgan talablar. Shu bilan birga, ma'lumotni olish uchun haqiqiy imkoniyatlar amaliy foydalanish uchun mo'ljallangan modellarni tanlash. Shu bilan birga, nafaqat ma'lumotni tayyorlash (ma'lum vaqt) hisobga olinadi (ma'lum vaqt) hisobga olinadi, ammo tegishli ma'lumotlarni tayyorlash xarajatlari ham.

Ushbu xarajatlar qo'shimcha ma'lumotlardan foydalanish samarasidan oshmasligi kerak.

Ma'lumotlarni tayyorlash jarayonida ehtimolliklar nazariyasi, nazariy va matematik statistika keng qo'llaniladi. Tizimli iqtisodiy va matematik modellashtirish bilan ba'zi modellarda ishlatiladigan boshlang'ich ma'lumotlar boshqa modellarning ishlashi natijasidir.

5.Raqamli echim. Ushbu bosqichda muammoning raqamli yechimini ishlab chiqishni, kompyuter va to'g'ridan-to'g'ri aholi punkti uchun dasturlarni ishlab chiqarishni o'z ichiga oladi. Ushbu bosqichdagi qiyinchiliklar, avvalambor, iqtisodiy vazifalarning katta o'lchami, muhim ma'lumotlarni qayta ishlash zarurati bilan bog'liq.

Tadqiqot raqamli usullar bo'yicha olib borilayotgan o'rganish analitik tadqiqot natijalarini sezilarli darajada oshirishi mumkin va ko'plab modellar uchun bu faqat mumkin. Raqamli usullar bilan hal qilinishi mumkin bo'lgan iqtisodiy vazifalar klassi tahliliy tadqiqotlar uchun mavjud bo'lgan vazifalar sinfidan ancha kengroq.

6.Raqamli natijalarni va ularni qo'llash. Tsiklning ushbu yakuniy bosqichida ushbu savol modellashtirish natijalarining to'g'riligi va to'liqligi, ikkinchisining amaliy darajasi to'g'risida.

Matematik test usullari modelning noto'g'ri qurilishini aniqlab, shu bilan sinf potentsial jihatdan to'g'ri modellarini toraytiradi. Model orqali olingan nazariy xulosalar va ularni haqiqat faktlari bilan taqqoslash, shuningdek, ishlab chiqilgan matematik modelning iqtisodiy vazifalarini, uning axborot va matematik yordamni aniqlashga imkon beradi.




Download 92,19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish