Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

Mergellerdan foydalanayotganda gil aralashmalaming qanchalik 
tekis  joylashgani  va  nechog'li  dispersligi  katta  ahamiyatga  ega. 
Ohaktoshda gil yirik aralashmalar yoki  mayda-mayda zarrachalar 
holida bo'lishi mumkin.  Mayda-mayda zarrachalar holida bo'lsa, 
gil  ohaktoshda  tekis  joylashadi.  Gil  yirik  kesak  holida  bo'lsa, 
romansementning  sifati  pasayadi.  (J  vaqtda  ohak  bilan  gil  faqat 
kesaklar  yuzasidagina  o'zaro  ta’sir  etishishadi.  Shunda,  hatto 
gidravlik moduli  ancha past  bo'lsa ham  romansementda talaygina 
miqdorda  erkin  ohak  qolishi  mumkin.  U  keyinchalik  sement 
qotayotganda hajman  notekis o'zgarishiga sabab bo'lishi  mumkin. 
Gilning  bir  qismi  esa  ballast  holida  qola  beradi.  Shuning  uchun 
ham mergel sifatini aniqlayotganda undagi gil zarrachalar yig'indisi 
(gidravlik  modul  miqdori)nigina  emas,  shu  bilan  birga  disperslik