Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

Kalsiy karbonat va gilning tabiiy aralashmasidan  iborat bo'lgan 
mergellarda gildan 25—60%  gacha bo'lishi  mumkin.  Romansement 
ishlab chiqarish uchun esa tarkibidagi gil  aralashma 25—30% gacha 
boradigan  mergellar  ishlatgani  yaxshi.
Gidravlik  ohak  ishlab  chiqarish  uchun  20%  gacha gil  bo'lgan 
ohaktoshlar  ishlatilishini,  hosil  bo'lgan  mahsulotning  gidravlik 
moduli  esa  1,7—9  ga  teng  ekanligini  eslasak,  u  holda  roman- 
sementning gidravlik moduli  1,7  dan  kam bo'lmaydi.  Darhaqiqat, 
u  odatda  1,1 — 1,7  atrofida  bo'ladi.  Dem ak,  gil  aralashmalar 
kuydirish vaqtida  hosil  bo'lgan  S i0 2,  A 1,03  va  F e20 3  ni  batamom 
kalsiy silikatlariga,  alyuminatlariga va ferritlariga bog'lay oladigan 
miqdordan  ortiqroq bo'ladi.  Gidravlik modul  1,3  yoki  undan kam 
bo'lganida gil aralashmalar ohak bilan  bog'lanmagan,  erkin holicha 
qoladi.