Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

zichlashib,  betonning  monolitligi  ta’minlanadi.
Sanoat uchun  kengayuvchi  sementning  ikki turi  ishlab  chiqa­
riladi:  suv o'tkazmaydigan kengayuvchi  sement va gips-qum tup- 
roqli  kengayuvchi  sement.  Kengayuvchi  sem entni  giltuproqli 
portlandsement asosida ham hosil qilish mumkin.  Lekin ko'pincha 
bu  m aqsadda  giltuproqli  sem ent  ishlatilib,  ancha  chidam li 
kengayuvchi  sement  olinadi.  Bu  sementlarning  qotish  paytida 
kengayishiga  sabab,  ular  tarkibida  hajm  juda  ortadigan  kalsiy 
gidrosulfoalyuminat,  ya’ni  «sement  basillasi»  hosil  bo'lishidir, 
«basilla»  bu  holda  ijobiy  rol  o'ynaydi.
Konstruksiya  yoki  buyumlarning  yemirilgan  qismlari  —  darz 
va  yoriqlarini  tuzatishda  kengayadigan  sement  ishlatiladi.  Bu 
sem entni  prof.  V.V.  Mixaylov  (Rossiya)  ixtiro  qilgan.  Uning