Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

Portlandsementning ham bir qancha turlari bor.  Fransuz olimi 
Lose  birinchilar  qatori,  tarkibida  70—80%  portlandsement,  15— 
20%  domna  toshqoli  va  5— 15%  kengayuvchi  qismidan  iborat 
sementni  tavsiya  etgan  edi.  Bu  kengayuvchi  tarkibiy  qismi  ikki 
suvli  gips  (50%),  qizil  boksit  (25%)  va  bo'r  (25%)  aralashmasini 
kuydirish  yo'l  bilan  olinadi.  Mazkur  qism  qanchalik  ko'p  bo'lsa, 
sem ent yana  ham  ko'proq  kengayadi,  toshqolning  asosiy vazifasi 
barcha  aralashma  qotishining  bosqichida  ortiqcha  kalsiy  sulfatni

---

biriktirish  hamda  aralashmaning  barqarorligini  ta’minlashdan 
iborat.  Shuningdek,  portlandsement,  giltuproqli  sement  va  sulfat 
toshqol  sementlarini  aralashtirib  yoki  portlandsementga  turli 
kengaytiruvchi  moddalar  qo'shib  kengayuvchi  sement  tayyorlash