www.qmii.uz/e-lib
219
18.2. Кассадаги пул маблағларининг аудити
18.3. Ҳисоб-китоб счётидаги пул маблағларининг аудити
18.4. Валюта операцияларининг аудити
18.5. Хисоб-китоблар ва кредит операциялари аудити.
18.6.Товар операциялари бўйича хисоб-китобларнинг аудити
18.7..
Бюджет билан ҳисоб-китобларнинг аудити
18.8. Бошқа хисоб-китоб операцияларининг аудити
18.9.
Кредит операцияларининг аудити
Адабиётлар:1,4,5,22,24,25,41,46,49.
Таянч иборалар:
«Пластик каргоч-калари», валюта маблағлари, валюта операциялари,
валюта курси хисобдор шахслар,. даъволар бўйича хисоб-китоблар мулкий
ва
ижтимоий
суғурталар
бўйича
хисоб-китобларнинг
аудити.
Бюджетдан ташқари фондларга ажратмаларнинг аудити. кредитлардан
мақсадли фойдаланишни текшириш., кредит фоизларининг аудити.
Пул давлат монополияси бўлиб иқтисодий
баркдрорликни таъминлашда
муқим роль ўйнайди. Иқтисодий ислохртларни чуқурлаштириш шароитида
миллий пулимизнинг кудратини ошириш, тўлов қобилиятини кўтариш
бўйича муҳим тадбирлар амалга оширилмоқца.
Ўзбекистон Республикасида ялпи ички маҳсулот қажми сези-ларли
даражада ошиб бормоқда, давлат бюджетининг даромад қисми хам ошмокда.
Мамлакатда макроиқтисодий барқарорликка эришилмокда,
пул-валюта ва
тўлов интизоми мустах^камланиб бормокда. Шулар билан биргаликда пул-
валюта ресурсларидан самарали фойдаланишда, тўлов
интизомини бозор
талабларига мослаштиришда маълум камчиликлар, бу соқада тўлиқ фойдала-
нилмаган ички имкониятлар бор. Шулар жумласига пул маб-лағлари, валюта
операцияларини узлуксиз тартибда х,исобга олиб бориш,
уларнинг
назоратини доимий равишда такомиллаштириш киради. Пул-валюта
маблағлари аудитнинг мухим предмети ва объектлари хисобланади.
Пул маблағлари ва валюта операцияларининг аудити вазифа-ларига
қуйидагилар киради:
- пул маблағлари,
пулли хужжатлар, валюта операцияларининг хиисоб
маълумотларига мувофикдигини текшириш;
- касса хўжалиги, ўзаро қисоб-китобларнинг қабул кдлинган қоида ва
тартибларга мослигини текшириш;
- пул-валюта маблағларининг мақсадли сарфланиши ва унинг
қонунийлигини текшириш;
-
пул-валюта
маблағларининг
бухгалтерия
хисобида
тўғри
юритилишини текшириш;
www.qmii.uz/e-lib
220
- пул-валюта маблағлари тўғрисидаги хдооботнинг жорий хисоб
маълумотларига мослигини текширишдан иборат.
Пул маблағлари ва валюта операцияларининг аудити маълум
хусусиятларга эга. Уларга қуйидагиларни киритиш мумкин:
- фаолият юритувчи субъектларнинг пул маблағлари турли манбалардан
ташкил
топади
(ўз
маблағлари
манбалари,
инве-
сторларнинг, таъсисчиларнинг маблағлари, банк кредитлари ва бошқа
манбалар);
- корхоналарнинг пул маблағлари турли йўналишлар бўйича сарф
килинади;
- пул маблағларининг сарфи нақд пул ва накд пулсиз амалга оширилади;
- корхоналарда пул маблағлари Ўзбекистон
валютасида ва хорижий
валюталарда юритилади;
- пул маблағлари нақд пуллар, пул хужжатлари (пул эквивилентлари)
орқали муомалада бўлади;
- пул маблағлари бухгалтерия хисобининг турли счётларида юритилади
(5010 - «Миллий валютадаги пул маблағлари», 5020 -«Хорижий валютадаги
пул маблағлари», 5110 - «Хисоб-китоб» счёти, 5210 - «Мамлакат ичидаги
валюта счётлари», 5220 - «Хориждаги валюта счётлари», 5500 - «Банкдаги
махсус
счётлар
х^соби счётлари», 5610 - «Пул эквивалентлари (турлари бўйича)»,
5620 - «Йўлдаги пул маблағлари (турлари бўйича)», 4420 - «Хцзмат сафари
учун берилган бўнаклар» ва бошқа счётларда олиб борилади);
-
корхона кассасида х,ам миллий пул, х,ам чет эл валютаси бўлади;
- пул маблағлари бўйича компенсацион қолдиқ (яхлит керак бўладиган
пул маблағи) белгиланган.
Аудитор ушбу хусусиятларни чуқур билиши ва текшириш жараёнида
хисобга олиши керак.
Do'stlaringiz bilan baham: