Mm bux his itvaa egamberdiyeva doc

17.11. Корхоналарнинг фаолиятлари назорати . 
Назорат - бу хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини ўрганиш, 
мавжуд ички имкониятларини топиш, камчилик-ларини аниқлаш, 
фаолиятни яхшилашга қаратилган тавсия-лар ишлаб чиқишдан иборат. 

---

www.qmii.uz/e-lib 
212 
Назорат бошқарув функцияси сифатида ўзининг мақсади ва вазифаларига 
қараб куйидаги турларга бўлинади: 
- давлат назорати;иқтисодии назорат;
- молиявий назорат; 
- банк назорати; 
- маъмурий назорат; 
- ички назорат; 
- ташқи назорат; 
- дастлабки назорат; 
- жорий назорат; 
- мавсумий (тасдикловчи) назорат; 
- аудиторлик назорати; 
- бошқа назорат турлари. 
Назорат - бу хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини бошқариш 
мақсадида кузатиш ва текширишдир. 
Назорат - бошқарувнинг функцияси, қарор қабул кдлишнинг асоси 
ҳисобланади. 
Мамлакатимизда давлат назорати давлат бошқарув органлари орқали 
амалга оширилади. Бундай назоратнинг асосий масъулия-ти Республика 
прокуратураси зиммасига юклатилган бўлиб улар барча мулкдаги 
корхоналар, мансабдор шахслар томонидан қабул қилинган қонун-
қоидаларга тўлиқ амал кдлинишини назорат қилиб борадилар. Ўзбекистон 
Республикаси 
Конституциясининг 
118-моддасида 
«Ўзбекистон 
Республикасида қонунларнинг аниқ ва бир хилда бажарилиши устидан 
назоратни Ўзбекистон Рес-публикасининг Бош прокурори ва унга 
бўйсунувчи прокурорлар амалга оширади» деб эътироф этилган . 
Республикамизда иқтисодий назорат молия органлари томо-нидан амалга 
оширилади. Ўзбекистон Республикаси Давлат со-лиқ кўмитаси ва Давлат 
Божхона кўмитаси молиявий назоратни амалга оширувчи асосий 
тузилмалардан хисобланади. Мазкур на-зорат органлари орқали хўжалик 
юритувчи барча субъектлар то-монидан бож ва солиқ сиёсатига амал 
қилиниши назорат қилинади. Банклар орқали пул-молия ресурсларининг 
мақсадли фойдаланилиши ва самарадорлиги текширилади. Ички назорат 
шу корхонанинг ходимлари, моддий жавобгар шахслар томони-дан амалга 
оширилади. 
Ташки назорат мулкдорлар, таъсисчилар, инвесторлар, акция эга-лари ва 
бошка назорат органлари томонидан амалга оширилади. Ташкд назоратнинг 
мухдм шакли - молиявий назорат х^собланади. Бозор иқгисодиётининг 
чукурлашиб бориши туфайли назорат турлари ва шакллари ҳам такомиллашиб 
бормокда.