Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universiteti Biologiya fakulteti II kurs 202- guruh talabasi Tolipova Zuxraning Zoologiya( umurtqasiz hayvonlar) fani Amaliyot darsidan Bajargan prezentatsiyasi Mavzu

Diphyillobathrium latum

• asosiy xo'jayin (odam)
• ichagidan axlat bilan tashqariga
• tushganida tuxum ichida onkosfera lichinkasi yetiladi. Lichinkali
• tuxumlar yem-xashak bilan oraliq xo‘jayin ichagiga tushadi. Tuxumdan chiqqan onkosfera ilmoqlari yordamida ichakni yoki
• oshqozon devorini teshib, limfatik sistema yoki qon tomirlariga,
• undan esa har xil ichki organlar:
• ko'proq jigar, ba’zan o ‘pka,
• miya yoki boshqa organlarga
• o ‘tib oladi. Bu organlarda onkosfera mosh kattaligidagi pufaksimon davr -finnaga aylanadi. Finna tasmasimon chuvalchanglarning invaziyali (yuqumli) davri hisoblanadi. Tasmasimon chuvalchanglar finnasi besh xilda bo1 lib, sistitserk, protser koid,
• plerotserkoid, senur, yoki exinokokk deb ataladi. (60-rasm).

Exinokokk (Echinococcus granulosus, 6 1-rasm) finnasi ancha yirik

• Exinokokk (Echinococcus granulosus, 6 1-rasm) finnasi ancha yirik
• bo‘ladi. Voyaga yetgan exinokokk uzunligi 2-6 mm; uning asosiy xo‘jayini
• it, bo‘ri, chiyabo‘ri vatulki hisoblanadi. Parazitning tanasi 3-4 bo‘g‘imdan
• iborat bo ‘ lib, asosiy xo‘jayiniga katta ziyon keltirmaydi. Asosiy xo‘jayini
• ichagidan chiqadigan onkosferali tuxumlari odam va ko‘pchilik o ‘txur
• hayvonlar ichagiga tushganida lichinkasi ichak devoridan o ‘tib, qon orqali
• jigar, o‘pka va ba’zan boshqa organlarga boradi va finnaga aylanadi. Exinokokk finnasi juda katta, bolaning boshidek yoki undan ham kattaroq bo‘lishi
• mumkin. Sigir jigarida 64 kg og‘irlikdagi finna topilgan. Exinokokk finnasi
• juda sekin, bir yil davomida taxminan 1 sm gacha o ‘sadi. Pufak o'sgan
• sayin uning ichida yangi birinchi, ikkinchi, uchinchi va xokazo tartibdagi
• pufaklar paydo bo‘ladi. Pufaklar devorida, va uning ichidagi suyuqlikda
• parazitning juda ko‘p boshchalari suzib yuradi. Odam (ko‘pincha yosh bolalar) it juniga tegib, exinokokkni yuqtirishadi. Itlar va boshqa yirtqich sut
• emizuvchilar exinokokk bilan zararlangan organlami yoki kasal hayvonlarni yeb parazitni yuqtiradi.