Фойдаланилган адабиётлар
Ogunsanya, M. (1982); Introduction to Methodologies of Social Studies, Ibadan: Evans Brother Nigerian
https://www.researchgate.net/publication/326356212_METHODS_AND_RESOURCES_IN_TEACHING_SOCIAL_STUDIES
https://en.wikipedia.org/wiki/Education_in_Germany
A German model goes global – Dual education following the German role model is replicated around the world (Financial Times)
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ
Германия Олий таълим тизимида Ижтимоий фанлар
Германия университетларида халқаро метод ва ўқитиш услублари
Симуляция усули
Муаммони ҳал қилиш усулининг аҳамияти
германияда ижтимоий фанларни тадқиқ қилишнинг асосий жиҳатлари
8-мавзу. Халқаро тажриба: Япония Олий таълим тизимида ижтимоий гуманитар фанларни ўқитиш масалалари
Калит сўзлар: ижтимоий фанлар диверцификацияси, Миллат ва жамият бунёдкорларини” шакллантириш зарурати, "ижтимоий фанлар таълими", неолибералистик назария.
РЕЖА
Япония Олий таълим тизимида ижтимоий гуманитар фанларни ўқитишнинг назарий ва амалий жиҳатлари.
Япон халқининг ижтимой гуманитар фанлар тараққиётида илдамлаб кетиш омиллари. Япон университетларида ўқитишнинг ўзига хос “японча” услуби.
Ижтимоий гуманитар фанларни ўқитишдаги японлардан ўрганилиши керак бўлган амалиёт, методология, ютуқ ва камчиликлар.
Япония Олий таълим тизимида ижтимоий гуманитар фанларни ўқитишнинг назарий ва амалий жиҳатлари.
Иккинчи Жаҳон уруши тугаганидан бери Японияда ижтимоий-гуманитар фанлар илм-фан тараққиёти ва ижтимоий тадқиқотлар олиб боришнинг муҳим бўғини сифатида мактаб таълимидан бошлаб ўқитилмоқда. Бироқ, ХХ асрнинг охирига келиб, Ижтимоий тадқиқотларнинг предмет сифатида умумий қабул қилинган таърифлар ва тушунчалари ижтимоий гуманитар фанларни ўқитишда етарли бўлмай қолди. Бунинг учта асосий сабаби бор.
Биринчиси таълим соҳасидаги сиёсий ва маъмурий ўзгаришлар: 2007 йилдан бошлаб, ҳукумат ўз мақсад ва стратегияларини қайта кўриб чиқиш жараёнида “Таълим тўғрисидаги”, “Мактаб таълими тўғрисидаги” қонунлари такомиллаштирилиб, ўқув курсларида бирин-кетин ўзгаришлар амалга оширилди. “Миллат ва жамият бунёдкорларини” шакллантириш зарурати яна бир бор тасдиқланди, ўз она шаҳрига муҳаббат ва ватанпарварлик ҳиссини кучайтиришга янги мақсадлар қўшилди. Ижтимоий изланишларнинг ўқув курсларидаги мақсади, яъни "эркин ва демократик жамият ва халқаро ҳамжамиятда ўз ўрнига эга миллат қурувчиси бўлиш учун зарур бўлган асосий фуқаролик фазилатларини ривожлантириш" ўзгармади, аммо ўтиш даври талабларидан келиб чиқиб тегишли таълимга оид қонунларни қайта кўриб чиқишга мувофиқ бир нечта моддалар қўшилди. Шунингдек, ижтимоий-гуманитар фанларни ўқитишдаги асосий урғу, "мажбурий таълим"дан "асосий таълим"гача, замонавий билимларни эгаллаш ва фойдаланишга кўпроқ эътибор қаратишга олиб келди.
Иккинчи сабаб - ижтимоий тадқиқотларни шунга мувофиқ равишда қайта ташкил этиш билан боғлиқ ислоҳотлар. ХХ асрнинг иккинчи ярмида таълимни ислоҳ қилишнинг асосий омиллари МЕХТ кўринишидаги маъмурий сеcтор, таълим кенгашлари ва хусусий ўқув илмий-тадқиқот ташкилотлари эди. Токиодаги Шинагаwа Вард ва Хиросима префектурасидаги Куре Cити махсус таълим зонаси ижтимоий-гуманитар фанларни ўқитишнинг халқаро тизимидан фойдаланиб тегишли ўқув дастурлари, ижтимоий тадқиқот олиб бориш механизмини ишлаб чиқди ва уларга асосланган таълим амалга оширилди.
Учинчи сабаб – ижтимоий-гуманитар фанларни ўқитишдаги ўзгаришлар. Бу даврда Ижтимоий фанлар амалиётида сезиларли ривожланиш кузатилди; бу кўпчилик ижтимоий ҳаётни билиш ёки тушунишга интилаётгани ёки ижтимоий тушуниш ўқув амалиётининг аҳамиятини таъкидларди. Ижтимоий тадқиқотлар соҳасига бундай ёндашув "ижтимоий фанлар таълими" деб номланиб, ижтимоий тадқиқотларга илгари киритилмаган қадриятлар, мезонлар, қоидалар ва тартиблар қўшила бошланди. Бундан ташқари, Ижтимоий тадқиқотлар дарсларини ислоҳ қилишни хоҳлаган баъзи тадқиқотчилар ва ўқитувчилар пайдо бўлди ва шу билан Ижтимоий тадқиқотларни қайта кўриб чиқишни давом эттиришди.
Ушбу ўзгаришлар Ижтимоий гуманитар фанлар ва тадқиқотларнинг аҳамияти унинг истиқболлари ҳақидаги саволни қайта кўриб чиқишни талаб қилди. Ўтган асрнинг охиридан бошлаб Японияда Ижтимоий тадқиқотлар таълим назарияси ва таълим амалиёти нуқтаи назаридан ўзгарди. Ушбу тенденция жамиятни тушунишга қаратилган Ижтимоий-гуманитар фанлар ва масъулиятли фуқароларни ривожлантиришга қаратилган фуқаролик таълими ўртасидаги муносабатларни диверсификациялашда намоён бўлди. Япония олий таълим тизимида Ижтимоий тадқиқотлар доирасидаги муносабатлар турли шаклларда намоён бўлиб, улар мавжуд ўқув курсларидан ажралиб турадиган алоҳида таълим йўналишига киритилди.
Do'stlaringiz bilan baham: |