Mirsaid Aripov, Nurillo Otaxanov

9.1 Faylli tiplar

Fayl - bu nomlangan strukturali ma`lumotlar (bir hil tipdagi komponentalar) hisoblanadi. Bu ma`lumotlar soni amaliy jihatdan komp’yuter xotirasining bo`sh qismi bilan chegaralangan.

Barcha strukturali ma`lumotlar kabi fayllar ham elementlarining tipi bilan birgalikda e`lon qilinadi. Bu amal quyidagicha yoziladi:

Nom : file of tipi;

Bu yerda Nom - faylli o`zgaruvchi; file of - faylli o`zgaruvchini e`lon qiluvchi xizmatchi so`z; tip – shu faylda saqlanayotgan ma`lumotlar tipi. Masalan:

Bel : file of char;  belgili ma`lumotlar fayli

f: file of integer;  butun sonli fayl

Barcha komponentalari belgili tipda bo`lgan faylni belgili yoki matnli fayl deb ataladi. Ular quyidagicha e`lon ilinadi:

Nom : TextFile;

bu yerda TextFile - Nom o`zgaruvchisi belgilab turgan faylning matnli ekanligini anglatadi.

Faylli o`zgaruvchini e`lon qilish - bu shunchaki komponentalari tipini ko`rsatadi xolos. Ma`lumotlarni kiritish yoki ma`lumotlarni o`qish uchun bu o`zgaruvchini biror fayl bilan bog’lash lozim.

AssignFile protsedurasi faylli o`zgaruvchini aniq bir fayl bilan bog’laydi va umumiy holda quyidagicha yoziladi:

AssignFile(var f, fayl nomi : string)

Fayl nomi Windows uchun qabul qilingan qoidalar asosida yoziladi. U o`z ichiga faylning manzili (disk nomi, kataloglar) hamda fayl nomini olishi mumkin. Masalan:

AssignFile(f, 'C:kv_tenglama.bas');

fname:' Hisob.txt'; AssignFile(h, fname);

bu yerda 1-e`londa f – faylli o`zgaruvchi C diskdagi kv_tenglama.bas faylini, 2-e`londa esa h – faylli o`zgaruvchi fname – o`zgaruvchisi bilan belgilangan Hisob.txt faylini anglatmoqda. Bu e`lonlardan keyin faylli o`zgaruvchilarga qanday amal uchun murojaat qilinsa, komp’yuter bu amallarni shu o`zgaruvchilar ko`rsatib turgan fayllar ustida bajaradi.