Miqdoriy analizning fizikaviy va fizik-kimyoviy usullari

Aniqlanadigan ionning o’zi rangli bo’lib, u yetarli darajada intensiv bo’lmagan xollarda ham eritmani biron rangga kiritadigan reaktivlardan foydalanishga to’g’ri keladi. Masalan, mis (11) tuzlarning eritmalari xavo rang tusli bo’ladi. Ammo bu rang etarli darajada intensiv (to’q) emas. Shuning uchun Si2+ ionini kalorimetrik usulda aniqlashda eritmaga NH4OH ammoniy gidroksid ta‘sir ettirib Si2+ ionini intensiv zangori tusli kompleks ion [Cu (NH3)4]2+ ga o’tkaziladi. Tekshirilayotgan rangli eritmada yorug’likning yutilishini ulchab yoki rangining intensivligini aniqlanadigan ionning aniq kontsentratsiyali eritmasi rangining intensivligiga solishtirish yo’li bilan analiz qilinayotgan eritma tarkibidagi rangli modda kontsentratsiyasi aniqlanadi.

• Aniqlanadigan ionning o’zi rangli bo’lib, u yetarli darajada intensiv bo’lmagan xollarda ham eritmani biron rangga kiritadigan reaktivlardan foydalanishga to’g’ri keladi. Masalan, mis (11) tuzlarning eritmalari xavo rang tusli bo’ladi. Ammo bu rang etarli darajada intensiv (to’q) emas. Shuning uchun Si2+ ionini kalorimetrik usulda aniqlashda eritmaga NH4OH ammoniy gidroksid ta‘sir ettirib Si2+ ionini intensiv zangori tusli kompleks ion [Cu (NH3)4]2+ ga o’tkaziladi. Tekshirilayotgan rangli eritmada yorug’likning yutilishini ulchab yoki rangining intensivligini aniqlanadigan ionning aniq kontsentratsiyali eritmasi rangining intensivligiga solishtirish yo’li bilan analiz qilinayotgan eritma tarkibidagi rangli modda kontsentratsiyasi aniqlanadi.

Buger-Lambert-Ber konuni va uning fizik mohiyati.

• Eritma rangining intensivligi bilan undagi rangli ion ( yoki modda miqdori orasidagi bog’lanish Buger-Lambert-Ber konuni bilan ifodalanadi:
• u = T •10-YE •s •h
• Bu yerda u - eritma orqali o’tayotgan yorug’lik oqimining intensivligi
• T -eritmaga tushayotgan yorug’lik oqimining intensiligi
• YE -yorug’lik yutilish koeffitsienti, o’zgarmas kattalik bo’lib, u eritilgan modda ( molyar yutilish koeffitsienti, tabiatiga bog’liq.
• s -rangli moddaning eritmadagi molyar kontsentratsiyasi
• h -Yorug’lik yutuvchi eritma katlamining balandligi qalinligi / sm
• Buger-Lambert-Ber konunining fizik ma‘nosi quyidagicha. Eritmalarning rangi bir xil bo’lsa, shuningdek ularning kontsentratsiyalari va qavatlari qalinliklari o’zaro teng bo’lsa ikkala eritmaga tushayotgan yorug’likning teng kismlari yutiladi. Boshqacha aytganda , usha eritmalarda yorug’likning yutilishi bir xil bo’ladi.