Miofibrilla – kontraktil oqsil birikmalari mavjud. Miozin – yo’g’on oqsil- soni 1500lar atrofida, aktin

Mushak tolalari tiplari: 
 
Xarakteristikasi 
I tip 
II – a tip 
II- X tip 
Mioglobin 
Yuqori 
Yuqori 
Past 
Mitoxondriya 
Ko’p 
Ko’p 
Ozgina 
Kapillyar 
Ko’p 
Ko’p 
Ozgina 
Metobalizm turi 
Aerob energiya 
yuqori, anaerob 
past 
O’rtacha 
aerob,yuqori 
anaerob 
Past aerob, 
yuqoriroq anaerob 
Charchashga 
qarshilik 
ko’rsata olishi 
yuqori 
O’rtacha 
Past 
Miozin ATFaza 
aktivligi 
Sekin 
tez 
tez 
Glikogen 
konsentratsiyasi 
past 
yuqori 
Yuqori 
Qayerlarda 
ko’proq uchraydi 
Umumiy gavda 
mushaklari, 
gavdaning yuqori 
qismiga qaraganda 
pastki qismida 
ko’proq 
Umumiy 
gavdaning pastki 
qismida 
Umumiy 
gavdaning yuqori 
qimlarida 
Funksiyasi 
Gavdaning tik 
holatini ta’minlash 
va chidamlilik 
Qisqa vaqt ichida 
tez harakatni 
amalga oshirish 

---

 Mushakning charchashi-
umumiy va periferik bo’ladi. 
Umumiy mushak charchashi nerv bilan innervatsiya qilinishiga bog’liq bo’lsa, periferik 
mushak charchashida metabolic jarayonlar muhim ahamiyatga ega. Muskul uzoq vaqt ish 
bajargandan keyin unda metabolitlar yetishmovchiligi kuzatiladi.Muskul charchashida Na va 
K ion nasosining ish faoliyati susayishi asosiy mexanizm hisaoblanadi.Ish bajarayotganda 
odam qon plazmasida adrenalin va noradrenalin miqdori ortadi .Natijada Na va K nasosi 
aktivlanadi.Mana shu jarayon ham mushak charchashini oldini oladi. Atf yetishmovchiligi 
bilan bog’liq jarayonlarda kontraktura kelib chiqadi. Mexanizmi quyidagicha, muskul 
qisqargan vaqtda ko’plab miozin boshchalari aktin bilan bog’langan bo’ladi va ular ajralishi 
uchun ATF energiyasi kerak . ATf yetishmovchiligida miozin aktindan ajrala olmay qoladi 
va natijada kontraktura , ya’ni mushak bo’shasha olmay qolish holati kuzatiladi. Odam 
o’lgandan keyin tanasining qotib qolishi mana shunga bog’liq bo’ladi.