Miofibrilla – kontraktil oqsil birikmalari mavjud. Miozin – yo’g’on oqsil- soni 1500lar atrofida, aktin

Aktin molekulalari 
uzun qo’shaloq spiral shaklida bo’lib, globulyar birliklarning ikki 
zanjiridan iborat. Globulyar molekulalari- G- aktin, zanjirsimon ko’rinishdagisi- F aktin.F-
aktin 200 monomerdan iborat . G – aktin 4ta subdomendan iborat bo’lib , uning 3-va 4- 
subdomenlari( ular yirik) F – aktin bilan bog’lanish vazifasini o’tasa,1- va 2- subdomenlari 
G- proteinning periferik qismida joylashib, aktinni miozin bilan bog’lanuvchi foal ,ya’ni 
aktiv zonasini hosil qiladi. Tinch holatda bu qism troponin va tropomiozin kompleksi bilan 
berkitilgan holda turadi.
Tropomiozin- 
tinch holatda G- aktinni aktiv qismini berkitib turadi. Tropomiozin aktin 
bilan elektrostatik bog’lanishlar orqali bog’langan. Ca ionlari uni aktinga nisbatan 
harakatchan qiladi , elektrostatik bog’lanishni uzadi va miozin kesishgan ko’prigi bilan 
aktinni bog’lanishi uchun aktiv zonani ochadi , bu vaqtda qisqarish sodir bo’ladi. 
Tropomiozinni aktinga nisbatan harakatchaligini troponin boshqaradi. 
Troponin-
3ta kichik subbirliklardan iborat: 
Troponin-C _ Ca ionlarini biriktiruvchi qismi ; 
Troponin –T - Tropomiozin – troponin kompleksihosil bo’lishida ahamiyatli, Ca ionlari 
ta’sirida tropomiozinni aktinga nisbatan harakatchanligini ta’minlab, muskul qisqarishiga 
sharoit yaratadi. 
Troponi –I ___ aktinning aktiv sayti bilan miozin boshlarini aloqa qilmasligini ta’minlaydi.
 
 
 

---

 Mustahkamlovchi oqsillar
 
 Alfa – actinin ___
Z liniyadagi aktinlarni o’zaro bog’lab turadi. 
 Titin- 
mushakning cho’ziluvchaligini va elastikligini ta’minlab beradi. Ikki Z- liniyalar 
orasida joylashgan. 
 Nebulin-
cho’zilmaydigan filament , bir uchi Z liniyadagi alfa- aktinin bilan bo’g’lansa , bir 
uchi troponin- tropomiozin kompleksi bilan bog’langan bo’ladi.
 Distrofin- 
glikoproteidlar komplekslaridan iborat filament.Miofibrilla mustahkamliligini va 
kuchini ta’minlaydi. Distrofin aktinni sarkolemmada joylashgan ikkita alfa va betta oqsili 
bilan bog’lovchi sterjen hosil qiladi. O’z navbatida bu oqsillar bazal qavatda joylashlagan 
laminin molekulasining merozin subbirligi bilan bog’langan. Distroglikanlar o’znavbatida 
transmembran glikoproteid komplekslari bilan bog’langan,ular sarkoglikan tarkibli alfa, 
betta, gamma, delta