Министерство высшего и среднего специального образования республики узбекистан

12.2. Mehnat shartnomalari

Mehnat shartnomasi xodim bilan ish beruvchi o’rtasida muayyan mutaxassislik, malaka, lavozim bo’yicha ishni ichki mehnat tartibiga bo’ysunadigan holda taraflar kelishuvi, shuningdek, mehnat to’g’risidagi qonunlar va boshqa normativ hujjatlar bilan belgilangan shartlar asosida haq evaziga bajarish haqidagi kelishuvdir.

Mehnat shartnomasi taraflari quyidagilar hisoblanadi:

• 
  xodim;
  
• 
  ish beruvchi.
  

O’zbekiston Respublikasining Mehnat Kodeksida mehnat shartnomasi tarafi bo’lgan xodimni ishga qabul qilish qoidalari belgilab qo’yilgan. Chunonchi, ishga qabul qilishga o’n olti yoshdan yo’l qo’yiladi. O’n besh yoshga to’lgan shaxslar ota-onasidan birining yoki ular o’rnini bosuvchi shaxsning yozma ravishdagi roziligi bilan ishga qabul qilinishi mumkin.

Yoshlarni mehnatga tayyorlash maqsadida umumta’lim maktablari, hunar-texnika bilim yurtlari va o’rta maxsus o’quv yurtlari o’quvchilarini o’n to’rt yoshga to’lganlaridan keyin ota-onasidan birining yoki ular o’rnini bosuvchi shaxsning roziligi bilan bolalarning sog’ligiga va kamol topishiga ziyon etkazmaydigan va ta’lim olish jarayonini buzmaydigan engil ishlarni o’qishdan bo’sh vaqtlarida bajarish uchun ishga qabul qilishga yo’l qo’yiladi.

O’n sakkiz yoshga to’lmagan shaxslarni ishga qabul qilishda amaldagi qonunchilikda ular mehnatidan foydalanishda qator cheklashlar belgilab qo’yilgan. Ya’ni o’n sakkiz yoshga to’lmagan shaxslar mehnatidan shu toifa xodimlarining sog’ligi, xavfsizligi yoki axloq-odobiga ziyon etkazishi mumkin bo’lgan mehnat sharoiti noqulay ishlarda, erosti ishlarida va boshqa og’ir ishlarda foydalanish taqiqlanadi hamda ularning normadan ortiq og’ir yuk ko’tarishlari va tashishlariga yo’l qo’yilmaydi. Man etilgan bu ishlar ro’yxati hamda yuk normalarining chegarasi O’zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi, Sog’liqni saqlash vazirligi bilan O’zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi ish beruvchilarning vakillari maslahatini olgan holda belgilab qo’yadilar.Ishga qabul qilishni g’ayriqonuniy ravishda rad etishga yo’l qo’yilmaydi.