"mineral o’G’itlar texnologiyasi"

Mochevina sintezining moddiy balansi
29 - jadval

Kirish		CHiqish
Nomlanishi	kg/soat	Nomlanishi	kg/soat	%
Ammiak (toza va qaytgan): NH3 N2O	19533 39	Mochevina Ammoniy karbomat Ortiqcha erkin ammiak Suv+NH3NH4ON) Boshqa gazlar	12840 8988 7556 13251	30,06 21,00 17,70 31,00 0,24
Umumiy ammiak:	19572		103
Uglerod (IV)-oksidi SO2 Boshqa gazlar	8932 103	Jami:	42738	100
Umumiy SO2:	9035
Ammoniy tuzlari eritmasi: NH3 SO2 N2O	5653 5554 2924
Jami eritma:	14131
Jami:	42738

Sintez kolonnasining sonini aniqlash

Moddiy balansga muvofiq sintez kalonnasiga 42738 kg/soat turli hildagi moddalar aralashmasi keladi. Hosil bo’layotgan mochevina suyuqlanmasining hajmi, m³/soat:

42738/900 = 47,5

bu erda, 900 – suyuqlanmaning zichligi, kg/m³.

Berilgan unumdorlikka erishish uchun suyuqlanmani sintez kalonnasida 45 minut atrofida ushlab turiladi, u holda sintez kalonnasining reaksion qismining hajmi, m³:
v_r.s. = v_cuyuq · t = 47,5 · 0,75 = 35,5

bu erda, 0,75 – suyuqlanmani kalonnada ushlab turish vaqti, soat.

Sanoat miqiyosida ishlab chiqariladigan mochevina sintez kalonnalari 1200 mm diametrga, uzunligi 14000 mm, reaksion stakan qismi esa 11,8 m³ hajmga teng. Berilgan quvvatni taominlash uchun kalonnalar soni, dona:

35,5/23 = 1,54 = 2

Sintez kalonnasining zahira quvvati,%:

(2 - 1,54) · 100/1,54 = 30

Bu zahira quvvatidan ko’rinib turibdiki, ushbu shart uchun yuqoriroq quvvatli kalonnalarni tanlash maqsadga muvofiq emas.

Sintez bo’limining issiqlik balansi.
Dastlabki ma'lumotlar
Rеagеntlar xarorati: ° C
Suyuq NH₃.............................................................................................................. 5
CO₂ ……………………………………………………………………………… 35
Uglеammoniy tuzlari eritmasi.............................................................................100
hosil bo’lish xarorati …………………………………………… 200
ammiakning kritik xarorati ..132.4
125% ortiqcha NH3 va 200° C xaroratda karbomatdan mochevina hosil bo’lish reaktsiyasi issiqligi .19030
155-210 ° C xaroratda ortiqcha NH₃dan ammoniy karbamat konversiya reaktsiyasi issiqlik effektining bog’liqligi
Ortiqcha NH3 0 100 200 300
Issiqlik effekti 14246 18436 20782 22626

ISSIQLIK KЕLISHI

1.Gaz xarorati СО₂ bilan
Q₁= 8932-67 = 598 000 Kj/soat
2. СО₂ bilan kеlayotgan boshqa gazlar
Q₂= 103-1,026-35 = 3700 Kj/soat
3. Suyuq ammiak bilan
Q ₃=19 533*23,0 = 449 ООО Kj/soat
4. Ammoniy karbomat hosil bo’lish issiqligi
Q₄ = 25680*(159320 -25140) / 78= 44200000 Kj/soat
5. Ammoniy gidrooksid hosil bo’lish issiqligi
(6436 — 5653) (29540 - 23680) = = 270 000 Kj/soat
6. 100 °С va 200*10⁵ н/м² da uglеammoniy tuzlari eritmasi fizik issiqligi:
NH₃ bilan: 5653* 485.0 = 2742000 Kj/soat
СО₂ bilan: 5554 * 232,2 = 1290000 Kj/soat
Н₂О bilan: 2924 * 234,2 = 1270000 Kj/soat
Bu yerda 485.0 ; 232.2; 434.2 – ammiak, uglerod (IV) oksidi va suvning entalpiyasi
Q5= 2742000 + 1290000 + 1270000= 5302000 Kj/soat
Umumiy issiqlikning kelishi
Q _kel= 598000+3700+449000+44200000+270000+5302000= 50822700 Kj/soat
ISSIQLIK SARFI
Mochеvina hosil bo’lishi uchun
(12840 *19080) / 60= 4076000 Kj/soat
Suyuq ammiakni isitish uchun 5° С dan 132,4 ° С gacha
11 194 (674 — 23,0) = 7 287 000 Kj/soat
Gaz holidagi СО₂ ni qizdirish uchun 35° Сdan 132,4 ° С gacha
8932 (297,8 — 67) = 2 062 000 Kj/soat
Bu erda, 297,8 – CO₂ ning 132.4 va 200*10⁵ n/m² dagi entalpiyasi
Ammoniyli tuzlar tarkibidan СО₂ ajratishda chiqayotgan issiqlik
(5554 * 24700) / 44 = 3118000 Kj/soat
Ammoniyli tuzlar tarkibidagi CO₂ ni 100° C dan 132,4 ° C gacha isitish uchun issiqlik miqdori
5554 * (297,8 – 232,2 ) =364000 Kj/soat
Ammoniy karbomatdan mochеvinaga aylanayotgan qismini 132,4 ° С dan 200 ° С gacha qizdirish uchun issiqlik miqdori
16692 * 1,954 (200-132,4)= 2205000 Kj/soat
Mochеvina eritmasi bilan chiqib kеtayotgan issiqlik miqdori
12840 * 2,243 * 200 + 8988 * 1,951 *200 + 13992 *1292 + 6815 + 860,7 * 103*1,047 * 200 =33239000 Kj/soat
Atrof muhitga yo’qotilishlar
11,63 * 218 [ 40- (-20)] * 3600 * 10^-3 =535000 Kj/soat

Kеlishi		Sarfi
Nomi	Kj/soat	Nomi	Kj/soat
СО2 bilan	598000	Mochеvina hosil bo’lishi uchun	4076000
Boshqa gazlar b-n	3700	Ammiak isitishga	7287000
Ammiak bilan	449000	СО2 ni isitishga	2062000
Ammoniy karbomat hosil bo’lish issiqligi	44200000	Ammoniyli tuzlar eritmasidan СО2 ni ajratishga	3118000
Ammoniy gidrooksid hosil bo’lish issiqligi	270000	СО2 ni isitishga	364000
Ammoniyli tuzlar eritmasi bilan	5302000	Ammoniy karbomatni isitishga	2205000
		Mochеvina suyuqlanmasi bilan	33239000
		At.muh.ga yo’qotish	535000