Milliy iqtisodiyot (makroiqtisodiyot)ning amal qilish va rivojlanish qonuniyatlari

25- mavzu. Iqtisodiyotda davlatning roli
Iqtisodiyotni tartibga solishning mohiyati va zarurligi. Iqtisodiyotni tartibga solishning klassik, monetaristik, keynscha nazariyalari. Ijtimoiy tovarlar. Alohida tovarlar xususiyati. Ijtimoiy tovarlar xususiyatlari. Ijtimoiy tovarlarning optimal miqdori. Eksternal nazariyalar. Javobgarlik qoidalari va munozarali. Davlat aralashuvi. Subsidiyalar va davlat ta’minoti. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning maqsadi. Davlatning iqtisodiy o’rni va vazifalari. Fan-texnika taraqqiyoti, tarkibiy, ijtimoiy va mintaqaviy siyosatni amalga oshirishda davlatning o’rni.
Davlatning iqtisodiyotni tartibga solishdagi bevosita va bilvosita usullari. Iqtisodiyotning davlat sektori va uning chegaralari. Davlat buyurtmalari va davlat xaridlari. Pul-kredit siyosati. Monetar siyosat. Byudjet siyosati. Davlat iqtisodiy dasturlari. Tashqi iqtisodiy usullari.


26-mavzu. Aholi daromadlari va uning tabaqalanishi
Daromadlar tengsizligi to’g’risida nazariyalar. Daromadlar tengsizligi va uning darajasini aniqlash. Lorens egri chizig’i. Ditsel va Jini koeffitsientlari. Kuznets gipotezasi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida daromadlar tengsizligini keltirib chiqaruvchi umumiy omillar.
Aholi daromadlari, ularning turlari va shakllanish manbalari. Nominal va real daromad. Daromadlarning tabaqalanish sabablari va omillari. Turmush darajasi va sifati. Turmush darajasi va qashshoqlikning ko’rsatkichlari. Oila byudjeti: daromadlar va xarajatlar tarkibi. Farovonlikning eng quyi chegarasi. Turmush tarzi. Yashash minimumi. Daromadlarni davlat tomonidan qayta taqsimlash g’oyasi, maqsadi va dastaklari. Ijtimoiy to’lovlar.Ijtimoiy siyosat. Daromadlarning eng kam va o’rtacha darajasini muntazam oshirib borish. Ichki iste’mol bozorini himoya qilish. Ijtimoiy siyosatni amalga oshirishda sifat jihatidan yangi bosqichi.


27-mavzu. Ishchi kuchi bozori. Ishchi kuchi va uning bandligi
Ishchi kuchi bozori to’g’risida turlicha nazariyalar. Qarashlarning farqlari. Kasbiy ajratish bartaraf. Ijobiy tadbirlar ixtilof. Immigratsiya. Immigratsiya Iqtisodiyot. Ish haqi stavkalari va jahon maxsulotlari. Tug’ilish va o’lim. Migratsiya. Pul o’tkazmalari va qayta tayyorlash. To’la bandlik orqali ishsizlikning oldini olish.
Ishchi kuchining ijtimoiy-iqtisodiy mazmuni. Ishchi kuchini takror hosil qilish. Yalpi ishchi kuchining miqdor va sifat jihatdan aniqlanishi. FTTning ishchi kuchini sifat jihatdan takomillashuviga ta’siri. Nufus qonuni. Aholining tabiiy o’sishi. Ishchi kuchi migratsiyasi va uning shakllari. Emmigratsiya. Immigratsiya: Ikki ko’rinishi.
Ishchi kuchi bozori. Ishchi kuchiga talab va taklif hamda uni aniqlovchi omillar. Ishchi kuchi bozorining ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlari. Fillips egri chizig’i. Ishchi kuchi bandligi to’g’risida turli xil nazariyalar. Neoklassik, keynscha, monetaristik, institutsional-sotsiologik maktab konsepsiyalari. Shartnomaga asoslangan bandlik nazariyasi. Bandlik modellari. Moslashuvchan ishchi kuchi bozori konsepsiyasi.