Milliy Hisoblar Tizimi” fanidan kurs ishi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI

“Moliya va buxgalteriya hisobi” fakulteti		“ Statistika ” kafedrasi
Ro‘yhatga olindi № __________		Ro‘yhatga olindi № __________
“______” ___________2022 y.		“______” ___________2022 y.

“STATISTIKA” KAFEDRASI
“Milliy Hisoblar Tizimi” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Iqtisodiy korsatkichlarni o'zgarmas baxolarda baholash usullari va uning iqtisodiy tahlildagi ahamiyati

Bajardi: Moliya va buxgalteriya hisobi fakulteti, ST-52 guruhi

Talabasi Shomurodov Behruz
Tekshirdi: ______________________________

Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “____” _______2022 y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “____” _______2022 y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” _______2022 y. Baho “_____” _________	___________ (imzo) ___________ (imzo) ___________ (imzo)	Komissiya a’zolari: __________________ __________________ __________________

TOSHKENT – 2022


Mavzu: Iqtisodiy korsatkichlarni o'zgarmas baxolarda baholash usullari va uning iqtisodiy tahlildagi ahamiyati
Reja:
Kirish…………………...………………………………………………………3

1. 
   Ko‘rsаtkichlаrni o‘zgаrmаs bаhоlаrdа hisоblаsh zаrurаti……………….6
   

2. 
   Milliy hisоblаr tizimi ko‘rsаtkichlаrini o‘zgаrmаs bаhоlаrdа bаhоlаsh usullаri…………………………………………………………………....9
   

3. 
   Makroiqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko‘rsatkichlarni hisoblashning umumnazariy asoslari……………………………………16
   

4. 
   Milliy hisoblar tizimida baholar va soliqlar tizimi………………………21
   

5. 
   Makroiqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko‘rsatkichlar tizimi…..26
   

6. 
   Iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko’rsatgichlar tizimi va ularni hisoblash usullari……………………………………………..34
   

Xulosa…………………………………………………………………...…….39

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………...…………………………….…41

KIRISH


So‘nggi 4 yilda iqtisodiyotimizning barcha jabhalariga bozor mexanizmlarini joriy etish borasida jiddiy qadamlar tashlandi. Endigi vazifa - chuqur tarkibiy islohotlar orqali uzoq muddatli barqaror o‘sishning poydevorini yaratishdan iborat¹.
2021 yilda iqtisodiyotni kamida 5 foizga o‘sishini, byudjet defitsiti yalpi ichki mahsulotga nisbatan 5,4 foizdan oshmasligini ta’minlashimiz zarur. Kelgusi 2 yilda esa byudjet defitsitini 2 foizdan oshirmaslik bo‘yicha Hukumat zarur chora-tadbirlarni belgilashi lozim.
Mana, valyuta bozori erkinlashganiga ham 3 yildan oshdi. Shu davrda erkin valyuta ayirboshlash bo‘yicha yurtimizda yetarli tajriba to‘plandi. Endi iqtisodiyotimizning xorijiy valyutaga bog‘liqlik darajasini bosqichma-bosqich kamaytirish kerak. Shu maqsadda kelgusi yilda valyuta kreditlari ulushini hozirgi 50 foizdan 45 foizga, ya’ni, kamida 2 milliard dollarga pasaytirish lozim.
Yangi yilda milliy valyutada chiqariladigan xalqaro obligatsiyalar ulushini hozirgi 25 foizdan kamida 40 foizga oshirish zarur.
Shu bilan birga, kelasi yili banklararo valyuta bozori “onlayn” platformaga o‘tkaziladi va tadbirkorlarga valyutani bevosita bankning o‘zidan sotib olish uchun imkoniyat yaratiladi. Natijada tadbirkorlar valyutani hozirgidek 4 kunda emas, yarim soatda sotib olishi mumkin bo‘ladi.
Yana bir masala - hozirgi kunda O‘zbekistonning davlat tashqi qarzi Jahon banki va Xalqaro valyuta jamg‘armasi mezonlariga ko‘ra xavfsiz hisoblanadi. Ayni vaqtda tashqi qarz hisobidan hududlarda amalga oshiriladigan loyihalar bundan buyon mahalliy kengashlar va jamoatchilik muhokamasidan o‘tkaziladi. Ularning natijalari to‘g‘risida jamoatchilikka hisobot berish tizimi yo‘lga qo‘yiladi.
Shuningdek, davlat nomidan tashqi qarz olish kamaytirilib, investitsiya va infratuzilma loyihalariga ko‘proq xususiy kapital jalb etiladi. Masalan, keyingi yilda davlat-xususiy sheriklik asosida 40 dan ortiq yirik va o‘rta loyihalarni amalga oshirish boshlanadi.
Shu bilan birga, hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning hozirgi holatini chuqur tahlil qilishda istiqbolga yo`naltirilgan maqsadli dasturlarni ishlab chiqish uchun uni kompleks baholashning hamda yuzaga kelayotgan muammolarni hal qilish bo`yicha kompleks chora-tadbirlar ishlab chiqqan holda ularga tezkorlik bilan va lozim darajada javob qaytarishning yagona muvofiqlashtirilgan mexanizmi yo`qligi to`sqinlik qilmoqda².
O`zbekistonda ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotni ta’minlash, iqtisodiyotni modernizatsiya qilish va diversifikatsiyalash bo`yicha tanlangan strategik vazifalar, ularning bosqichma-bosqich amalga oshirilishi natijasida yurtimiz dunyodagi sanoqli davlatlar qatorida iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishning barqaror sur’atlarini ta’minlash, aholining moddiy farovonligini yuksaltirishga erishmoqda.
YaIM hajmini o‘zgarmas baholarda hisoblab uning dinamikasini o‘rganish muhim yo‘nalishlardan biri bo‘lib, u ko‘p jihatdan mamlakat iqtisodiy salohiyatini investitsiyalar hisobiga oshirish bilan bog‘liq bo‘ladi. Iqtisodiy kon’yunkturaning tebranishi ko‘p jihatdan mavjud asosiy fondlardan foydalanish darajasiga bog‘liq.
Kurs ishining maqsadi: Milliy hisoblar tizimi ko‘rsаtkichlаr оrqаli iqtisоdiyot tаrmоqlаri vа sеktоrlаrining strukturаsini, ya’ni ulаrning milliy iqtisоdiyotgа qo‘shgаn хissаlаrini, mаmlаkаtdа ishlаb chiqаrish vа istе’mоl qilingаn mаhsulоt vа хizmаtlаr prоpоrsiyalаri, istе’mоl vа jаmg‘аrmа o‘rtаsidаgi munоsаbаtlаrni ko’rishdir