|
Dunyodagi mafkuraviy kurashlar sharoitida
milliy g‟oyaning zarurligi
Reja
1. Dunyoda mafkuraviy kurashlar va uning sabablari.
2.
Mafkuradan ko‘zlangan maqsadlarning xilma-xilligi. Ezgu,
bunyodkor mafkuralar. Yovuz va buzg‘unchi mafkuralar.
3.
Mafkuraviy kurashlarning tarixiy ko‘rinishi, shakllari.
Istiklolning
kulga
kiritilishi,
kompartiya
barxam
topib,
chirkin
ideologiyasining tarix axlatxonasiga uloktirilishi, kizil imperiyaning chok-chokidan
sukilishi, mustakillik deb atalmish buyuk ne‘matning kulga kiritilishi xalqimizga
o‘z takdirini o‘zi belgilash, o‘z yulini tanlash imkonini berdi.
Nega mafkura masalasi kun tartibiga kuyildi
?
Mustakillikka erishish-buyuk
ijtimoiy baxtimizning boshlanishidir xolos, ammo mustakillikka erishishdan uni
asrab, saklab kolish kiyinrok kechishi, uni imkoniyatdan vokelikka aylantirish,
yang davlat, yangi jamiyat asoslarini barpo etish, o‘z yulini tanlab olish, turli
imtixon-u sinovlardan utish, mustakillik mafkurasini yaratish zarurligini kun
tartibiga kuydi. Bu xakda Islom Karimov shunday yozadi
:
«Oldimizga kuygan
olijanob maksad-muddaolarimizga yetish, eski mafkuraviy asoratlardan batamom
xalos bulish, goyaviy bushlik paydo bulishiga yul kuymaslik, begona va yot
goyalarning xurujidan ximoyalanish, bunday tajovuzlarga karshi tura oladigan xar
tomonlama barkamol insonlarni voyaga yetkazish zaruriyati xalqimiz va
jamiyatimiz manfaatlarga mos yangi mafkurani takazo etmokda» («Milliy istiklol
goyasi» ukuv risolasi, T, 2000 yil so‘z boshi) Shunday kilib, milliy mustakillik
O‘zbekistonning istiklol mafkurasini nazariy jixatdan ishlab chikish, uni xalq
orasida keng targibu tashvik kilish, xar bir fukaro ongiga mustakillik mafkurasining
mazmun va moxitini singdirish, istiklol yuliga mos va xos o‘zbek milliy
mafkurasini ilmiy asosda yaratishni talab kilardi. Ammo, bu usha vaziyatda oson
ish emasdi. Islom Karimov bu yerda xam O‘zbekistonning bosh mafkurachisi
sifatida muammoni o‘z vaktida anglab yetdi va kun tartibiga kuydi.
Mafkura masalasini kun tartibiga kuyilishida Islom Karimovni roli kanday
buldi? Mamlakatimiz mustakillikka erishgach Sobik Sovet tuzumining kirdikorlari,
yovuzliklari, moxiyati ravshanlashib, mustabid tuzumning mafkurasi va uning
yolgon goyalarning avra-astari tulik nomoyon buldi. Xuddi ana shu jarayonda
O‘zbekistonda kurilayotgan yangi jamiyatda biror bir partiya, tabaka, ijtimoy gurux
yoki toifaga, ularning mafkurasiga imtiyoz berilmadi. Utish davridagi mafkura
borasidagi olib borilgan bu tarzdagi davlat siyosatini kimlardir mafkuradan
butunlay voz kechish tarzida tushungan, kimlardir «jamiyatga mafkura kerakmi?»
deya savollar kuyayotgan, shuro mafkurasidan yurakzadalik kayfiyatidagi bir kism
kishilar esa mafkurani tilga olmaslikka xarakat kilayotgan paytda jamiyatga
mafkuraning zarurligi, mustakililk mafkurasini yaratishning axamiyati, mafkurani
inkor etish mafkurasizlikka olib borishi va shu sababli kun tartibiga milliy istiklol
goyasini ishlab chikish, shakllantirish masalasini Islom Karimov tomonidan
kuyilishi katta bir jasorat, ayni paytda xodisa edi. Bunda u nafakat O‘zbekistonda,
balki kupgina sobik sovet respublikalari xalqni birlashtiruvchi, uyushtiruvchi omil
bulmish mafkurani but-butun inkor etish xakida gapirayotganda, siyosatini
yuritayotganida yagona milliy goyaga ega bulmaslik, mafkuraviy, bushlikka yul
kuyish mafkuraviy mustabidlikdan kura xam xavflirok ekanligini, yangi davlatning
butun tizimi, uning boshkaruvi va siyosati birinchi navbatda umumiylik,
manfaatlariga javob beruvchi anik ta‘riflangan mafkura asosida kurilishini kursatib
bergan edi. Demak, atrofidagilar jamiyat uchun goya, mafkura kerakmi?
Degan
savolni kuyayotgan paytda, kupchilik ushbu masalani chetlab utayotgan paytda
Islom Karimov O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1992 yil 2-iyulda
bulib utgan 10-sessiyasida xalqni yakdil kiladigan, uyushtirilgan mustakillik goyasi
atrofiga birlashishga chakirar ekan, «ana shu maksad, ana shu goya atrofida
birlashsak, aslo xor bulmaymiz…»
deydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
