Milliy g‘oya tarixi va nazariyasi

O’zbekistonda milliy siyosat quyidagi tamoyillar asosida olib borilmoqda?

Eng avvalo, O’zbekiston Respublikasida istiqomat qiluvchi millat va elatlarning tillari urf-odatlari va an’analariga nisbatan hurmat bilan munosbatda bo’lib, ularning rivojlanishi uchun sharoit yaratildi;	Millatidan qat’iy nazar, barcha fuqarolarning qonun oldida tengligini ta’minlandi;	Davlat va jamiyat boshqaruvining barch bo’g’inlarida etnik o’ziga xosliklarni hisobga olinmoqda;
Millatchilikning har qanday ko’rinishlariga nisabatan murosasizlik muhiti shakllandi;	Ijtimoiy-siyosiy hayoptda barcha millat va elat vakillarining har tomonlama ishtiroki ta’minlandi;	Mamalaktimizda ijtimoiy, irqiy va diniy adovatni targ’ib qiladigan partiylar va jamoat birlashmalarini tuzishga yo’l qo’yilmadi.

Bag’rikenglik – har bir fuqaroning ma’naviy burchi, siyosiy hamda huquqiy ehtiyoji bo’lib, turli millat manfaatlarini ijtimoiy-g’oyaviy ifodalash orqali inson individualligini namoyon qilishning xilma-xil usullarini, millatlararo hamjihatlikni hurmat qilish, turli xalqlar va elatlar vakillarini qabul qila bilish, ularga hamdard bo’lib, kam ta’minlalanganlariga yordam berish va ijtimoiy-g’oyaviy hayotni tushunishni, o’z manfaatini xalq, davlat manfaati bilan bog’lay bilishni anglatadi. Bu jaryon oddiy yon berish yoki boshqalarga xushomad qilish emas, balki har bir insonning faol munosabat, muloqot jihatdan yuksak madaniyat va yuqori darajadagi axloq hamdir. Demak bag’rikenglik asosida insondagi fazilatlar, yuksak axloqiylik ham nomoyon bo’ladi.

1989 yilda Madaniyat vazirligi qoshida Respublika millatlararo mdaniyat markazi tuzilgan. 1992 yil yanvarida millatlararo madaniyat markazi Baynalminal madaniyat markaziga aylantirildi.
Bag’rikenglikni namoyon qiluvchi asosiy yo’nalishlardan biri diniy bag’rikenglik g’oyasidir. Masalan hozirda O’zbekistonda 16 ta diniy konfessiya faoliyat yuritmoqda. Barcha dindorlarga diniy amallarini ado etish, diniy ehtiyojlarini qondirish uchun barcha zaruriy sharoitlar yaratib berilgan. Diniy bag’rikenglik - turli din vakillarining e’tiqodagi mavjud aqidaviy farqlardan qat’iy nazar, ularning yonma-yon o’zaro tinch-totuv yashashi hamda har bir diniy ta’limotga hurmat bilan qarashni anglatadi. Millatlararo totuvlik deganda ko‘p millatlar yashayotgan mamlakat hududidagi turli millat va elat vakillarining hamjihatlik va o‘zaro hamkorlikda yashashlari, ularning ongi va qalbida yagona Vatan tuyg‘ularining mustahkamligi, uning istiqboli yo‘lida sidqidildan mehnat qilish va fidoyilik ko‘rsatish ruhiyatining amal qilishini tushunish mumkin. Millatlararo totuvlikni ta’minlashning asosiy omili mamlakat hududida yashayotgan barcha millat va elat vakillarining ehtiyojlarini hisobga olish, manfaatlarni uyg‘unlashtirish va yagona maqsad sari Vatanni taraqqiy qildirishga yo‘naltirish hisoblanadi.

Diniy bag’rikenglik har kim diniy e’tiqodda erkin bo’lishi va boshqalarda ham xuddi shunday erkinlik mavjudligini tan olishni, diniy qarashlarni majburlash mumkin emasligini ifodaylaydi. Diniy bag’rikenglik dunyoviylikka ham dinga ham birdek taaluqli. Demokaratik mezonlariga ko’ra dining har qanday shakllarini majburlash orqali singdirishga yo’l qo’yilmaydi, bu qonun yo’li taqib qilinadi. Barcha dinlarda ham bunday holatni ko’rish mumkin. Qur’oni Karimda “ Dinda zo’rlash yo’qdir” deyiladi. Hamma dindor bo’lish kerak degan qat’iy qaror yo’q. Demak, islomning o’zi bag’rikenglik dini. Bugungi diniy bag’rikenglik tinchlikni saqlash, xalqlar o`rtasida do`stlik va hamkorlik aloqalarini o`rnatish, insoniyatni madaniy merosi va ijobiy urf-odatlari, an‘analarini avaylab-asrashga, muammolarini ijobiy hal etishga da‘vat etishda yetakchilik qilmoqda.