Milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi

Internet manbalari:

1. www.philosophy.ru.

3. http://www.anthropology.ru

5. http://www.filosofia.ru.

6. http://www.falsafa.dc.uz.

7. http://www.phenomen.ru.

8. http://www.lib.ru/FILOSOF.

9. http://www.filam.ru/sait.phg.

10. www. Ziyo net.uz
17-mavzu

Tabiat va texnogen sivilizatsiya estetikasi

Tabiat haqida gap ketganda, "tabiatni asrash", xatto "tabiatni qutqarish" degan so’zlarni tez-tez eshitamiz. Xo`sh, tabiatni kimdan asrash va qutqarish kerak? Odamdan, jamiyatdan. Demak, odam, markschilar ta’riflaganidek, tabiatning bir qismi emas, uni odam bir-birini bo`ysundirganidek bo`ysundirishi, "olamni o`zgartirishi" mumkin emas. Aks xolda oxir-oqibat insoniyat, xayvonot va nabodod dunyosi halokatga mahkum etilishi muqarrar.

Keyingi bir asr mobaynida inson tafakkurining qudrati, fan- texnika taraqqiyoti jaxonning deyarli barcha sivilizatsiyalashgan mamlakatlarida landshaftning (yer yuzi manzarasining) o`zgarishiga, buzilishiga olib keldi. Masalan, birgina suv omborlarini olib ko`raylik. Xozirgi paytda minglab kvadrat kilometr takrorlanmas landshaft suv ostida qolib ketdi. Vaxolanki, landshaft xayvonlar, kushlar, osimliklar, suv, tuproq kabi qit’aviy xazinalarning uyg`unligidir. Biz esa tabiatga bo’lgan xudbinlarcha munosabatimiz, unga qornimizni to`ydiradigan, hayotimizni farovon qiladigan vosita deb qarashimiz tufayli ana shu uyg`unlikni muntazam ravishda buzib kelmokdamiz.

Inson doimiy ravishda ravnaq topib boradigan mavjudot, uzoq davom etgan insoniy taraqqiyotning maxsuli, ya’ni tosh asridagi va hozirgi odam, garchand ikkalasi ham odam deb atasakda, bir-biridan farq qiladi. Zamonaviy odam aqlan, Axloqan nisbatan yuksak darajaga kutarilgan, jismonan esa - guzallashgan. Texnikani ana shu go'zallashgan inson yaratgan.

Shu o'rinda imom G'azzoliynnng inson va uning ijodiga nisbatan aytgan: "Yaratilgan yaratganiga o'xshaydi", degan so’zlarini yana bir bor eslaylik. Alloh, insonni yaratib, uni o'ziga o'xshashini istasa, inson ham o'z ijodi mahsulining o'ziga o'xshash bo’lishini xohlaydi. Texnika inson ijodining maxsuli sifatida inson qanchalik nozik, qanchalik aqlli, qanchalik go'zal bo’lsa, shunga qarab o'zgarib boradi.