Milliy 9 (2015-y). p65

!

---

16
!
Insonlarni qo‘rqitish, aldash, soxta va’dalar bårish orqali ular-
ning qalbini egallashga urinadigan yana bir jiddiy xatar eks-
tråmizmdir.
«Ekstremizm» lotincha so‘z bo‘lib, siyosatda ashaddiy, mu-
rosasiz qarash va choralarga moyillikni bildiradi.
Ekstremizm zo‘ravonlik, fitna, fisq-u fasod bilan davlat va jamiyat
idoralariga ta’sir o‘tkazishga, odamlar o‘rtasida soxta g‘oyalarni tarqa-
tib, ularni to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘itishga urinadi.
Inson qalbiga qarshi qaratilgan yana bir xavf – aqidaparastlik.
«Aqida» arabcha so‘z bo‘lib, ishonch degan ma’noni bildi-
radi hamda rad etmasdan, muhokama qilmasdan bajarish
lozim bo‘lgan qoida va talablarni ilgari suradi.
Aqidaparastlar faqat o‘zlarini haqiqatni biluvchilar dågan da’vo
bilan dinda yoki boshqa g‘oyaviy ta’limotlarda «asl qoidalar»ni
joriy etmoqchi, boshqa barcha bilim va qadriyatlarni soxta, dåb
odamlarni, ayniqsa, yoshlarni chalg‘itmoqchi bo‘ladi. Aqidapa-
rastlik taraqqiyotni, erkin va ijodiy fikrni tan olmaydi.
Insonning qalbi va ongini buzish, chalg‘itishga qaratilgan za-
rarli ta’sirlardan ko‘zlangan yana bir g‘arazli maqsad – odamlarni
«san’at», «adabiyot» va «madaniyat» niqobi ostidagi yångil-yålpi,
haqiqatdan mutlaqo yiroq narsalarga qiziqtirib, pul ishlash, mo‘may
daromad orttirishdan iborat. G‘arb dunyosida «ommaviy mada-
niyat» dåb nom olgan, aslida madaniyatga håch qanday aloqasi
bo‘lmagan zararli oqimlar yoshlarning nozik his-tuyg‘ulariga ta’sir
etishga qaratilgan, axloqsizlikni targ‘ib etuvchi filmlar, kitoblar,
kompyutår o‘yinlarini katta miqdorda ishlab chiqarmoqda, shuning
orqasidan båhisob boylik orttirmoqda.