Микрозарраларнинг


 йил бошларида Э.Шрёдингер иккала



Download 0,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/59
Sana01.05.2023
Hajmi0,61 Mb.
#933931
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   59
Bog'liq
mikrozarralarning sirli tabiati.

1926 йил бошларида Э.Шрёдингер иккала 
механика
 
ҳам математик ва физик нуқтаи назардан тўлиқ 
эквивалент
 
эканлигини,
уларнинг иккиси ҳам ҳар хил матема-
тик шаклларда ёзилган атом механикаси эканлигини исботлади. 
Бу дегани, дастлабки шартлар ҳам иккаласи учун ҳам тўғри де-
ганидир: матрицали механика учун электрон-зарра, тўлқин ме-
ханикаси учун эса электрон-тўлқин. 1927 йилда В.Гейзенберг 
квант объектлари учун “тўлқин” “зарра” деган тушунчаларни 
уларни қатъий алоҳида-алоҳида кўрган пайтдагина киритиш 
мумкинлигини тушуниб етган эди. Планк ва Эйнштейн даврида 
ҳамма ёруғлик нури бу тўлқинми ёки зарра-квантлар оқимими? 
эканлигини билишга қизиқар эдилар. Де-Бройль ишларидан кей-
ин эса ҳаммага “электрон-тўлқинми ёки заррами?” деган савол 
тинчлик бермас эди. Нима учун тўлқин хусусиятлари билан зар-
ра хусусиятлари бир-бирларини рад қилишлари керак? Асосий 
сабаб, бу фикрлашимиздаги инерциядир, шу сабабли ҳам биз 
янги далилларни эски тушунчалар ёрдамида тушунишга ҳаракат 
қиламиз. Атом – бир вақтнинг ўзида “ҳам тўлқин ва ҳам зарра”-
дир. Улар зарра-тўлқин дуализмининг ҳар хил кўринишлари-
дир. Бундай фикрга 1924 йилда биргаликда мақола ёзган Бор, 
Крамерс, Слэтерлар келган эдилар: “Тарқалаётган ёруғликнинг 
“Тўлқин”
характери бир томондан, ва уларнинг 
квантлар кўри­
нишида
 
ютилиши ҳамда нурланиши
иккинчи томондан, экс-
периментал далиллар бўлиб хизмат қилади”. Уларнинг бир-бир-
ларини рад қилувчи хусусиятлари Планк (E = hν) ва де Бройль 
(h/mv) формулаларида яққол кўриниб турибди. У
шбу дуализмни 
биз турмушда сезмаганлигимизнинг ягона сабаби Планк дои­
мийсининг жуда кичик қийматидир. 
Ушбу номувофиқлардан 


50
қутулиш мақсадида Гейзенбергга классик физикадаги 

Download 0,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish