УДК
ББК
Муаллифлар:
Э.О. Қўшжонов, Д.Е. Қўшжонова
Масъул
муҳаррир:
А. Атамуратов
– УрДУ, “Физика” кафедраси доценти,
физика-математика фанлари номзоди.
Тақризчилар:
У. Қутлиев
– УрДУ, “Физика” кафедраси мудири,
физика-математика
фанлари доктори, профессор.
Э. Рўзиев
– УрДУ, “Мехнат таълими” кафедраси мудири,
педагогика фанлари доктори, профессор.
Ш. Исмоилов
– Тошкент ахборот технологиялар университети Урганч
филиали, “Телекоммуникация инженеринги” кафедраси мудири,
физика-математика
фанлари номзоди, доцент.
Илмий-амалий
қўлланма
Муҳаммад Ал-Хоразмий
номидаги ТАТУ
Урганч филиали Факультет
Кенгаши томонидан кўриб чиқилиб чоп
қилишга тавсия
қилинган (Баённома №5, 27 декабрь 2017).
Э.О.Қўшжонов, Д.Э.Қўшжонова.
Микрозарраларнинг сирли та
-
биати.
– Т.: “Voris-nashriyot”, 2018. – 72 б.
Ушбу илмий-амалий қўлланмада табиатнинг сирли воқеа-ҳодисаларидан
ҳисобланмиш атомлар,
электронлар, фотонлар, умуман микрозарраларнинг
очилиши, дифракция ва интерференцияси тарихи ҳақида сўз
юритилади,
уларни тушинтиришда эса квант физикасининг тўлқин функцияси, материя
тўлқинлари, эҳтимол тўлқинлари, тўлқин амплитудаси каби тушинчалари
ҳамда статистикаси ва эҳтимоллар назарияси қонуниятларидан фойдаланил-
ган. Бундан ташқари, китобчада атом “образ”ларининг ҳамда квант физика-
сидаги баъзи “сир”ли тушунчаларнинг ривожланиш босқичлари, “сир”лари-
нинг очилиш тарихига тегишли бўлган фактлар қизиқарли баён қилинган ва
ўқувчиларни бефарқ қолдирмайди деган умиддамиз. Қўлланма физика, тех-
ника ҳамда табиий фанлар ривожланиш тарихи билан қизиқувчи кенг китоб-
хонлар оммасига мўлжалланган.
ISBN
© «Voris-nashriyot», 2018
3
КИРИШ
Табиатда бирорта мураккаб жараён, сирли воқеа – ҳодиса
йўқки, уни ҳозирги замон физикаси тушинчаларисиз, ғоялари-
сиз тушинтириб бўлмаса. Илмий-амалий қўлланмада
ана шун-
дай сирли воқеа-ҳодисалардан ҳисобланмиш атомлар, электрон-
лар, фотонлар, умуман микрозарраларнинг очилиши, дифракция
ва интерференцияси тарихи ҳақида сўз юритилади, уларни ту-
шинтиришда эса квант физикасининг тўлқин функцияси, мате-
рия тўлқинлари, эҳтимол тўлқинлари, тўлқин амплитудаси каби
тушинчалар ҳамда статистика ва эҳтимоллар назарияси қону-
ниятларидан фойдаланилган. Бундан ташқари,
китобчада атом
“образ”ларининг ҳамда квант физикасидаги баъзи “сир”ли ту-
шунчаларнинг ривожланиш босқичлари, “сир”ларининг очилиш
тарихига тегишли бўлган фактлар қизиқарли баён қилинган ва
ўқувчиларни бефарқ қолдирмайди деган умиддамиз.