Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi Tuproq mikroorganizmlari va biosfera. Ammonifikasiya jarayoni. Nitrifikasiya

V. N. SHaposhnikov ko’rsatganidek, oqsillarning parchalanishi ikki yo’l bilan boradi:

1). Aminokislotalar bakteriyalarning tanasini qurish uchun sarflanadi.

2). Aminokislotalardan uglerod manbai sifatida foydalaniladi. Jarayonda NH₂ guruhi NH₃ ga aylanadi yoki u organik kislotalar bilan bog’lanadi.

RCH₂(NH₂)COOH → nCO₂ + mH₂O + NH₄OH

yoki reaksiya oxiriga etmasa ba’zi bir kislotalar yoki spirtlar hosil bo’lishi mumkin. Masalan, alanin aminokislotasidan pirouzum kislota va ammiak hosil bo’ladi:

CH₃CHNH₂COOH + O₂ → CH₃COCOOH + NH₃

alanin pirouzum ammiak

kislota yoki alanindan sut kislota va ammiak hosil bo’lishi mumkin:

CH₃CHNH₂COOH + H₂O → CH₃CHOHCOOH + NH₃ alanin sut kislota ammiak

Tuproqda organik moddalarning parchalanishi iqlim sharoiti, tuproq turi va qo’llanilgan agrotexnika usullariga bog’liq holda turlicha borishi mumkin. Masalan, O’rta Osiyoning bo’z tuproqlarida ammonifikasiya juda tez boradi, chunki bahorda namlik etarli, harorat ancha yuqori bo’ladi. Aksincha, SHimoliy rayonlarda harorat past bo’lganligi uchun bu jarayonlar juda sekin boradi. Qora va kashtan tuproqli zonalarda ham organik moddalarning parchalanishi sekin boradi.

Oqsillarining parchalanishi uchun qulay harorat (25-30°S) shuningdek, parchalanadigan mahsulotda etarli darajada namlik bo’lishi kerak.