Mikrobiologiyada laboratoriya mashg’ulotlari

TUPROQDAGI   MIKROORGANIZMLARNI 
MIQDORINI  ANIQLASH 
Mashg'ulot  o'tish  tartibi:    Tuproq    mikroflorasini  laboratoriya 
sharoitida    aniqlash    uchun    3-4  kishidan  guruhlarga  bo'linib 
o'rganiladi.  Tuproqni  tarozida  tortib  olinadi  va  suyultiriladi  hamda 
qattiq  oziqa  muhiti  solingan  Petri  likobchalariga  ekiladi.  O'sgan 
koloniyalardan 
preparatlar 
tayyorlanib, 
mikroorganizmlarning  
morfologiyasi  yoziladi.  Mikrobiologik  tadqiqot    natijalarini  talabalar 
daftarlariga  yozib  boradilar. 
Kerakli asboblar va reaktivlar: Tarozi va  toshlari, tuproq, 90 
ml  sterillangan  suv  solingan  kolbalar,  9  ml  suv  solingan  probirkalar 
shtativ  bilan    Petri  likobchalari  va  Paster  naychasi.  20  ml    eritilgan 
qattiq  oziqa  muhitlari  solingan  probirkalar,  buyum  oynachasi, 
bo'yoqlar, mikrobiologik sirtmoq, mikroskop.  
 
Tuproqdagi mikroorganizmlar soni har xil usul bilan aniqlanadi. 
Shulardan  tuproqdan  eritma  tayyorlab,  qattiq  oziqa  muhitiga  ekib, 
mikroorganizmlarning  sonini  aniqlash  eng  qulay  usul  hisoblanadi. 
Tuproqning  mikroflorasini  aniqlashda  asosan  GPA  yoki  DPA, 
Chapeka,  suslo-agarli  oziqa  muhitlaridan  foydalaniladi.  Tuproq 
mikroflorasini aniqlash uchun 10-20 sm chuqurlikdan namuna olib, 1 
g  tuproq  tarozida  tortib  olinib,  eritmaning  oxirgi  darajasi  1:1000000 
bo'lguncha  sterillangan  suvga  aralashtiriladi.  Buning  uchun  ajratib 
olingan  1  g  tuproq  sterillangan  kolbaga  solinib,  ustiga  99  ml 
sterillangan  suv  quyiladi.  So'ngra  3daqiqa  davomida  chayqatib 
aralashtiriladi. Hosil bo'lgan aralashmadan sterillangan pipetka bilan 1 
ml olib, 9 ml sterillangan suv solingan birinchi probirkaga quyiladi. U 
yaxshilab  aralashtirilgandan  so'ng  1  daqiqa  davomida  birinchi 

---

 
60 
probirkadan pipetka bilan 1 ml aralashmani olib, 9 ml sterillangan suv 
quyilgan  ikkinchi  probirkaga  solinadi.  Xuddi  shu  tartibda  ikkinchi 
probirkadan  1  ml  olib  uchinchi  probirkaga  solinadi,  uchinchi  
probirkadan  1  ml  olib  to'rtinchi  propirkaga  solinadi,  to'rtinchi 
probirkadan  1  ml  olib  beshinchi  probirkaga  solinadi.  Natijada  oxirgi 
eritmaning konsentrasiyasi  1:1000000 bo'ladi. 
 
 
Tuproqni suyultirish orqali mikroorganizmlarni ajratish