Microsoft Word xulafoi roshidiyn ziyouz com doc

«BISMILLAHIR ROHMANIR ROHIM» 

 

Bu Rasulullohning xalifasi Abu Bakr tomonidan dunyoda eng oxirgi va oxiratga esa 

birinchi qadam qo‘yishi oldidan bergan ahdnomadur. Men sizga Umar ibni Hattobni xalifa 

etib tayinladim. Agar ishni tuzuk yuritsa va adolat o‘rnida bo‘lsa juda yaxshi. Mening uni 

haqqida fikrim va bilishim ham shudir. Agarda jabr va zulm qilsa, siyratni o‘zgartsa, 

javobgarligi menga bo‘lmayajakdur. Chunki men g‘aybni bilmasmen, men bu ishimdan 

yolg‘iz yaxshilikni istadim. Har kimga o‘zi qilgan amalining jazosi bo‘lajakdur. Zolimlar 

ne ahvolda tushishlarini kelajakda bilurlar...» degan mazmunda ahdnomani yozdirib, 

muhr urdirib qo‘ydilar. 

Umar ibni Hattobning valiahd tayin etiluvi ba’zi bir xalifalikka umid etuvchi kibor 

sahobalarga yoqmayajak edi. Xususan Umar ibni Hattobning qattiqqo‘l bo‘lib, yuz xotir 

saqlamasliklari ko‘pchilik kishilarning qarshiliklariga sabab bo‘lajak edi. Buning ustiga 

Umarni valiahd tayin etilishi «sho‘ro» asosiga xilof bo‘lganligidan masalani yanada 

mushkullashtirar edi. Haqiqatda Umarni xalifa tayin qiluv xabari asxob orasida yoyilishi 

bilan xalq o‘rtasida turli mish-mishlar tarqala boshladi. Hatto ba’zi bir kibor asxoblar Abu 

Bakr oldilariga kirib bu to‘g‘rida raddiya berdilar. 

Talxa ibni Ubaydulloh bir necha kibor asxoblari bilan kirib: «Umar ibni Hattobni shu 

qadar qatiqqo‘lligini bilib turib xalifalikka o‘zingizdan so‘ng tayin etibsiz. Agar bu to‘g‘rida 

Rabbingiz sizga savol bersa, ne deyajaksiz?» dedilar. Abu Bakr (r. a.) bularning 

---

Xulafoi roshidiyn. Rizouddin ibn Faxriddin