Microsoft Word xitoy va o'zbek tili undosh tovushlarning qiyosiy tahlili

Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko`ra undoshlar ikkiga bo`linadi: 1) sonorlar; 2) 

shovqinlilar. 

O`zbek tilida sonorlar beshta bo`lib m, n, ng, l, r kabi undoshlarni o`z ichiga oladi. 

Sonor (lotincha so`z bo`lib, "ovozdor" demakdir) undoshlarni talaffuz 

qilganimizda, un paychalari faol ishtirok etadi, ya’ni un paychalari titrab ovoz hosil 

qiladi. Shuning uchun ham sonorlarda ovoz miqdori shovqinli undoshlarga 

nisbatan ko`proq bo`ladi. Ana shu jihatiga ko`ra sonorlar unli tovushlarga bir qadar 

yaqin turadi, lekin ularni talaffuz qilishda ovoz og`iz bo`shlig`ida qisman shovqin 

bilan aralashadi. Shu sababli sonorlar undosh tovushlar qatoriga qo`shiladi. Qolgan 

undoshlarning barchasi shovqinlilardir.