Microsoft Word xitoy va o'zbek tili undosh tovushlarning qiyosiy tahlili

 

Nutq tovushlarining o`zgarishi. 

Nutq jarayonida so`z tarkibidagi tovushlarning bir-biriga o`zaro ta'siri 

natijasida ro`y beradigan o`zgarish tovush o`zgarishlari deyiladi. Masalan: 

tovushlar yakka holda emas, balki so`z tarkibida ma'lum bir tartibda joylashgan 

holda talaffuz etiladi. 

---

Bu esa tovushlarni turli o`zgarishlarga olib keladi. Masalan: universitet so`ziga 

o`rin kelishigi qo`shimchasida, chiqish kelishigi qo`shimchasidan qo`shilganda 

so`z oxiridagi (t) tovushi qo`shimchasidagi (d) undoshiga ta'sir qilib, uni (t-ga) 

aylantiradi; yozilishi universitetda, universitetdan = aytilishi universitetta, 

universitetan kabi. 

Tovush o`zgarishlari ikki turga bo`linadi: a) kombinator o`zgarishlar; b) pozitsion 

o`zgarishlar. 

Talaffuz paytida so`z tarkibidagi u yoki bu tovushning o`zaro ta'siri natijasida ro`y 

beradigan o`zgarish kombinator o`zgarish deb yuritiladi. 

Kombinator o`zgarishlar quyidagi turlarga bo`linadi: 1) assimilatsiya; 2) 

dissimilatsiya;

11

 3) metateza.