Metateza-lot. metatez—"o`rin almashtirmoq" demakdir. Nutq jarayonida so`z
tarkibidagi tovushlaming o`rin almashtirish hodisasi metateza deyiladi. Masalan,
qayroq> qayroq; yomg`ir> yog`mir, uch>ru mq>g`n. Bu hodisa zamon
munosabatiga ko`ra ikki xil: a) diaxron(tarixan almashuv ) sarimsoq> samirsoq.
aylan> aynal; b) sinxron (hozirgi holat) to`g`ri, torg`i, ahvol, avhol kabi.
Almashinuvchi tovushlarning joylashuviga ko`ra ikki xil: a) kontakt (yonma-yon
tovushlar) o`hshaydi, o`xshaydi, to`g`ra> to`rg`a; b)distakt (tovushlar va bo`g`inlar
almashinish) aylana> aynala, sarimsoq>samirzoq va boshqalar.
Pozitsion o`zgarishlar. Tovushning so`zdagi o`rni urg`uli yoki urg`usiz bo`g`inga
kclish bilan bog`liq o`zgarishlar pozision o`zgarishlar deyiladi.
12
Do'stlaringiz bilan baham: |