Microsoft Word shermuhammadbek qurboshi ziyouz com doc

IKKI QO’CHQOR 
Muhtaram kitobxon sezib turgan bo‘lsa kerak, bu ikki qo‘chqordan biri Madaminbek, ikkinchisi 
Shermuhammadbek. Bu ikki ulug‘ zotni qo‘chqorga tenglaganimiz uchun avvalo ularning ruhlari 
oldida uzrlimiz.  
Farg‘ona vodiysida bolshevizm balosiga qarshi kurashgan milliy-ozodlik harakatining eng yirik ikki 
sardori – Muhammad Aminbek va Shermuhammadbekning o‘zaro munosabatlarini yoritish juda qiyin, 
nafaqat qiyin, balki mashaqqatdir. Yoritish dedik. “Yoritishdan oldin o‘zing bu muammoning tagiga 
yetdingmi, mohiyatini angladingmi?” deb so‘rang. Ushbu mavzuda olib borilayotgan ishning eng katta 
muammosi ham shu. Ushbu satrlarni yozish payti kelguncha ham bu muammoning mohiyatini to‘liq 
anglab yetdik, deya olmaymiz. Balki, ushbu asarimizni yoritish ishi shu paytgacha cho‘zilib 
ketayotganiga ham shu sababchi bo‘lsa kerak. 
Ushbu mavzu bo‘yicha topib o‘qish nasib etgan barcha manbalarni qayta-qayta ko‘zdan kechirib, 
tahlil etar ekanmiz, bu ikki zotning o‘zaro munosabatlari nihoyatda chigal, muammolarga boy 
ekanligini ko‘ramiz. “Ular do‘st edi. Oxirigacha shu do‘stlikka sodiq qoldilar”, degan satrlar yozilgan 
manbalarni deyarli uchratmadik. Tahlil qilar ekanmiz, ba’zan kitobimiz so‘z boshisida keltirilgan bir 
necha jumla, ya’ni, otamizning xizmatchisi Xolmat Boboning og‘zidan eshitganimiz: 
Shermuhammadbekning Madaminbek haqidagi gaplariga ham ishongimiz kelmay qoladi. 
Buning ustiga, ularning o‘zaro munosabatlarini yorita oladigan manbalarning o‘zi juda oz, borlari 
ham ularning yaxshi munosabatlari foydasiga emas. Bizning o‘lkalarda mavjud deyarli barcha 

---

Mansurxo‘ja Xo‘jaev. Shermuhammadbek qo‘rboshi