Microsoft Word shaytanat3 ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
177
asqotadi», deb tinchlantirdi. Keyin: «Zamon o‘zgardi, endi o‘rindiqlarni tuzatib 
qo‘ymaysizlarmi?» deb tanbeh berdi. 
Abdunabi qorini topa olmadi. U ham o‘sha kunlari hibsga olinib, uyidan «nasha chiqqani 
uchun» qamab yuborilgan ekan. «Ishkalning gapi to‘g‘ri, — deb yana qayta iqror bo‘ldi 
Zohid. — Birvarakayiga olishgan. Lekin... Topshiriqni bajarishga shoshishganmi?.. Biri 
qizni zino qilgan, birida nasha... Namozxon odam qiladigan ish emas-ku bu? Ular uchun 
dindorlarni qamash ham, qabristondagi o‘rindiqlarni buzish ham bir xil vazifa edi. 
Hammasini bir xilda uddalaganlar...» 
Zohid Botirovning ko‘rsatmalariga kafil bo‘luvchi yana ikki odam bilan uchrashgach, 
Ne’matulloh allomaning uyiga bordi. 
Sochlariga oq oralagan, qaddi biroz cho‘kkan, qalin qora qoshli, oltmish-oltmish 
uchlardagi kishi o‘zini «Ne’matullohning otasiman», deb tanitganda Zohid ajablandi. 
Chunki Ne’matulloh alloma haqidagi gaplarni eshitib, uni kamida ellik-oltmish 
yoshlardagi donishmand, deb o‘ylagan edi. 
— O‘g‘lingiz necha yoshda edilar? — deb Zohid ajablanganini yashirmadi. 
— O‘ttiz beshda edi, rahmatli, — dedi ota armon bilan. — O‘lim-ku hammaning boshida 
bor-a, ammo mening armonim — bolamdan zurriyod qolmadi. Uylanadigan damlarida 
oramiz buzildi. 
— Nega? 
— Bu ham tergovga kerakmi, aytaymi? 
— Men sizni tergov qilmayman. O‘zingiz so‘z boshlaganingiz uchun qiziqib so‘radim. 
— Ha, mayli, aytsam aytay, zora dardim yengillashsa. «Arpa-bug‘doy osh bo‘ldi, oltin-
kumush tosh bo‘ldi», deydigan zamonlar edi. Topar-tutarim, maishatim yaxshi edi. Lekin 
o‘shanda «halol topyapmanmi?» degan savol xayolimga kelmas edi. Ne’matjon 
maktabda a’lo o‘qir edi. Maktabdan keyin hujraga qatnab, A’loxon to‘ramdan dars olar 
ekan, men buni bilmas ekanman. Men maishatda yurganimda o‘g‘lim oxirat saroyiga 
g‘isht qo‘yar ekan. Men uni Toshkentga olib borib, moliya institutiga bermoqchi bo‘ldim. 
Odam topib, haqini berdim. Shunday qilmasam ham bo‘lardi, o‘z aqli bilan kira olardi. 
Ne’matjon masalalarini birpasda yechib qo‘yibdi. Darrov topshirmay, bir oz o‘tirganda 
domla tushmagur «ishlay olmayapti» deb o‘ylab, yechilgan tayyor masalani berib, 
«ko‘chirib oling», debdi. O‘g‘lim oraga pul aralashganini bilib, masalani xato ishlab 
tashlab chiqibdi. Domla hayron, men hayron. Men pulga kuyishni istamayman, domla 
puldan quruq qolishni xohlamaydi. San-manga borib turganimizda Ne’matjon «Dada, bu 
pulni qaytarib olmang, u harom pul» dedi! Og‘zim lang ochilib qoldi, deng. O‘g‘limning 
qanday odam bo‘lganini o‘shanda bilibman. Uyga borgach, ota-bola orasida anchagina 
gap qochdi. Oxiri o‘g‘lim farzandlik odobi chegarasida chidab turolmadi. U yerga qarab 
turib, «Dada, siz bizga harom yediryapsiz, bu ishdan keting!» dedi. Bu gapni men hozir 
xotirjam aytyapman. O‘shandagi holimni tasavvur qilib ko‘ring: ko‘zimga qon to‘ldi. Es-
hushimni yo‘qotdim. «Ko‘zimdan yo‘qol!» deb baqirdim. Bitta ko‘ylak-shimda chiqib 
ketdi bolam, boyaqish. — Ota shu yerga kelganda bosib kelayotgan yig‘ini qaytarish 
uchun yutindi. — O‘shanda men bir narsani bilmasdim. O‘g‘lim Ollohga, men esam 
shaytonga imon keltirgan ekanman. — U yana tin oldi. So‘ng armon ummonida suzib, 
gapini davom ettirdi. Zohid uning so‘zlarini bo‘lmay, jimgina tingladi. — Luqmoni 
Hakimdan so‘ragan ekanlar: «Odam zotiga qaysi illatlar ziyon keltiradi?» Luqmoni Hakim 
javob beribdilar: «Odam zotiga yarashmaydigan illatlarning eng birinchisi — 
manmanlikdir, uning oqibati — zavol bilan tugaydi. Ikkinchisi — nodonlik. Bunday 
kishilarni hech kim odam qatoriga qo‘shmaydi. Uchinchisi — ta’magirlik. Bu illat inson 
zotini xoru zorlikka olib boradi». Menda shu uch illatning baridan bor. Bilasizmi, janoza 
kuni ko‘chaga emas, mahallaga odam sig‘may ketdi. Bo‘lmasa o‘shanda odamlar 

---

Shaytanat (3-kitob). Tohir Malik