www.ziyouz.com kutubxonasi
23
haqiqatparvarlarning o‘z-o‘zidan tinchishiga ishonardi. Boshliq Zohidni «mening
ko‘richagim», deb piching qilardi. Osongina tashrih tufayli bu ozorli darddan qutulganiga
shukr qildi. Lekin Zohid ko‘richak emas, buyrakdagi tosh ekan. O‘qtin-o‘qtin qo‘zg‘ab,
bezovta qilib turishi mumkin ekan.
Zohid prokuraturada vazifasini o‘tashga kirishgan kuniyoq uning qo‘liga shu deparaga
oid ish berildi. Kecha tantana bilan kuzatilgan leytenant bugun yana boshliq huzurida
paydo bo‘ldi. Ilgari boshliq unga baqirib, hatto chiqarib yuborishi mumkin edi. Endi esa
jilmayib ko‘rishishga majbur. Boshliq Zohidni butunlay yo‘q bo‘lib ketadi, deb
hisoblamagan. Biroq bunchalar tez kelar, deb o‘ylamovdi.
Usti choynak izlaridan dog‘ bo‘lib ketgan bitta stol, oshiq-ma’shug‘i arang ilinib turgan
kitob javoni turgan tor xona Zohidga meros bo‘lib qoldi. Stol tortmasidan «VT»
sigaretasining bo‘sh qutisi, besh-olti dona cho‘pi qolgan gugurt bor edi. Zohid ularni olib
simto‘rxaltaga tashladi-da, stol ustini changdan tozalash uchun uch-to‘rt bora qattiq
pufladi. Shu puflash oqibatida qo‘qqis uyg‘onib ketgandek telefon jiringladi.
— Sharipov, — dedi u, telefon go‘shagini qulog‘iga tutib.
— Lola ko‘chasidagi o‘n yettinchi uydan qoradori topilgan. Qidiruv guruhi jo‘nadi. Bu ish
sizga topshiriladi.
Buyruq qisqa va qat’iy edi. Zohid shoshilmay o‘rnidan turdi-da, go‘shakni joyiga qo‘yib,
tashqariga yo‘l oldi. U Lola ko‘chasini bilardi. O‘zi xizmat qilgan militsiya bo‘limiga yaqin,
mahalla guzaridan chapga burilishdan shu ko‘cha boshlanardi. Bu mahalla tinch, yilda
bir-ikki mushtlashish bo‘lib turishi hisobga olinmasa jinoyatdan ancha yiroq edi.
Mahallaning osoyishtaligi militsiya bo‘limi yaqin joylashgani uchun emas. Milisaxona
ko‘chib kelmasidan oldin ham mahalla tinch edi. Bu yerdagilarning aytishicha, biz tilga
olgan «bir-ikki mushtlashuv» ham milisaxona ko‘chib kelganidan so‘ng boshlangan. Bu
qanchalik to‘g‘ri yo noto‘g‘ri — Yaratganga ma’lum. Mahallaning osoyishtaligiga sabab,
bu yerdagi odatlarga na «turg‘unlik» deb nom olgan yillar ta’sir o‘tkaza olgan, na qayta
qurish degan gaplar. Mahalla azaldan qariyalar hukmiga bo‘ysunib kelgan. Umri adosiga
yetgan qariyalar eng yaxshi odatlarni o‘zlari bilan olib ketmay, ortlarida qolayotganlarga
meros qoldirishgan. Kimga yolg‘on, kimga chin, shaharda bo‘kib ichib, oyoqda
turolmaydigan darajaga yetgan odam ham mahalla hududiga qadam bosishi bilan sergak
tortib qolarkan. Salomni kanda qilmay guzardan o‘tib, uyiga yetib olarkan.
Zohid mahallaning odamlarini yaxshi bilgani uchun ham boshi qotdi: qoradori bilan kim
shug‘ullanishi mumkin?
Biron joyda jinoyat sodir bo‘lsa qidiruvchilarning ko‘z oldiga dastlab yaqin orada
qamoqdan qaytganlar keladi. Bir uyni o‘g‘ri urib ketgan bo‘lsa, avval o‘g‘irlik usuli bilan
qiziqishadi. Yozuvchining o‘ziga xos uslubi bo‘lganidek, jinoyatchilarning ham o‘z
uslublari mavjud. Ali o‘g‘rining ishi hech mahal Vali o‘g‘rining ishiga o‘xshamaydi. Ba’zan
jinoyatchilarning o‘zlari militsiyaga yordam berishadi: uslub kimniki ekanini aytishadi.
Qora dorining topilishi ham shunday «xolis xizmat» oqibati bo‘lishi mumkin.
Lola ko‘chasidagi o‘n yettinchi uy oldida ikkita yengil va bir tez yordam mashinasi
turardi. Hangomatalablar ham to‘planishib qolishgan edi. Uy tashqi tomondan qaraganda
xarobgina ko‘rinadi. Yondagi imoratlar ko‘krak kerib turgani uchunmi, chiroyli peshtoqsiz
bu uy oddiy bostirmaga o‘xshardi.
Zohid ichkari kirdi. Uzunasiga ellik qadamcha keladigan hovli ishkomdan iborat edi.
Tashqarisidan g‘aribgina ko‘ringan uy ichkarisi ham shu ahvolda ekan. O‘rtada dahliz,
dahliz to‘rida obrez. Chap tomonda kichikroq uy kimyogarlikka oid turli-tuman idishlarga
to‘la. O‘ng tomonda kattaroq xona — yotoq ham, yemakxona ham shunda mujassam.
Jinoyat qidiruv bo‘limining xodimlari — Zohid-ning kechagi hamkasblari shu yerda.
O‘rtada dumaloq stol. Stol ustida oq kukunli shaffof xaltachalar — tanish manzara.
Shaytanat (1-kitob). Tohir Malik
Do'stlaringiz bilan baham: |