|
ЎЛИМДАН КЕЙИНГА ДОИР
Жаннат ва жаҳаннам дунё ҳаёти тугагандан сўнг бошланадиган абадий ҳаёт билан боғлиқ
манзиллардир. Ҳолбуки, арабларнинг баъзилари ўлгандан сўнг қайта тирилишига ишонса ҳам,
кўплари ҳамма нарса фақат 6у дунёдаги ҳаётдан иборат, деб ишонар эди.
Абу Жаҳл Пайғамбарга (а.с.) туширилган сўнгги оятлар таъсирида ларзага келган Валид
ибн Муғийрага тасалли берар экан, бўлмайдиган курук сафсатадан иборат у дунё учун
қайғуриш бемаъниликдир, деб уқтирмоқчи бўларди.
Нағсадар бехуда, асоссиз гап... Инсон ўлади, тупроқ остида чирийди, юзларча, мингларча
инсонларнинг ўлик вужуди, чириган суяклари тупроқнинг остида бирбирига қўшилибаралашиб
кетади. Шамоллар уларни ҳар томонга учириб кетади, оқар сувлар бу тупроқларни
қаерларгадир оқизиб кетади, денгиз тўлқинлари эса, денгизларга чўкиб ўлганларнинг жасадини
ҳар томонга сочиб юборади; балиқларга, йиртқич ҳайвонларга ем бўлганлар, ёнғинларда жон
бериб куллари кўкка совурилганлар, қуруқ чўлларнинг қумлари орасида йўқ бўлиб кетганлар...
Саодат асри қиссалари. 1-китоб. Аҳмад Лутфий
www.ziyouz.com кутубхонаси
178
Демак, улар бир кун келиб қайта тирилар эканда... Эртаклар ҳам бунчалик уйдирма
бўлмас! Бундан мингларча йил олдин яшаганлар, мингларча йил кейин яшайдиганлар... ҳа, ҳа,
уларнинг ҳаммаси кайта ва янги ҳаётга қовушадилар эмиш.
Бу тупроқлар яна гўшт ва суяк бўлади, уларга яна қайта жон бахш этилади ва у беҳисоб
инсонлар ҳисобкитоб қилинади, ажрмукофот олади ёки азобга учратилади... Бўлиши мумкинми
шунақаси?..
Оллоҳнинг чексиз қудратига ишонмаган инсон қиёматда содир бўладиган ҳодисаларга
қайдан ҳам ишонарди? Иккита туя сўйилиб, суяклари бирбирига аралаштирилса, энг ақли расо
инсон ҳам бу суякларни ажрата олмайди. Ҳолбуки, ер юзида каттакичик мингларча тур
жонивор бор эди. Уларнинг ҳар бир навидан нечанеча миллёнмилярдлари яшаб, ўлиб кетган.
Шу дамда оёқлари остидаги тупроқ, ким билади, қанча ҳайвонлар, қанча инсонларнинг гўшти
ва суякларидан ҳосил бўлган экан?
Ким буни билиб беради?! Хуллас, бундай бўлиши асло мумкин эмас!
Дархақиқат, инсоннинг қўлидан бу иш келмайди. Инсон онги шу ерга келганда таққа
тўхтайди, бундан ортиғини тасаввур ҳам қила олмайди. Икки туянинг суякларини бирбиридан
ажрата олмаган инсон ақли икки юз туя, икки юз от, икки юз инсоннинг суякларини қандай
қилиб ҳам ажратади?
Доруннадвада «ақл ўйини» қилаётганлар шундай қарорга келдилар: ўлгандан кейин қайта
тирилиш йўқдир, чунки бу имконсиздир, дедилар.
Расулуллоҳнинг (с.а.в.) қўшниларидан Одийй ибн Робиа у кишининг ёнларига келиб:
— Қани, гапир, сен қиёмат деб атаётган кунинг қачон келади, қанақа бўлади, нималар
бўлади? — деб сўради.
Пайғамбар (с.а.в.) тушунтирдилар, у тинглади. Шундан кейин Одийй бундай деди:
Ё Муҳаммад, сенинг бу гапларинг ғирт уйдирмадир. Сен гапираётган нарсаларни ўз
кўзларим билан кўрсам ҳам ишонмайман, тасдиқламайман. Демак, Оллоҳ бу тарқалиб кетган
суякларни бир жойга йиғади, шундайми?! Бу ақлга сиғмайдиган нарса, ахир...
Расулуллоҳ (с.а.в.) уни ташлаб чиқиб кетдилар.
— Оллоҳим, бу нодон қўшниларим Одийй ибн Робиа ва Ахнас ибн Шариққа қарши мени
кучли, сабрли қил, —дея дуо ўқий бошладилар.
Набийи Акрам (с.а.в.) қайтиб уйларига келганларида ваҳийнинг иси у зотнинг
вужудларини қамраб ола бошлади. Қиёмат сурасининг илк оятлари покиза қалбларига ёзилар
эди:
«Мен қиёмат кунига қасам ичурман. Ва мен маломатгўй нафсга қасам ичурманки, (ҳеч
шакшубҳасиз, қайта тирилиб ҳисобкитоб қилинурсизлар)! Инсон бизни унинг (чириб, тупроққа
айланиб кетган) суякларини ҳаргиз тўплай олмас, деб гумон қилурми?! Иўқ. Биз унинг
бармоқларини (ҳам) тиклаб жойига келтиришга қодир бўлган Зотдирмиз! Балки инсон келгуси
ҳаётида (ҳам) фисқфужур (гуноҳ амалларни) қилмоқни истаб: «Қиёмат куни қачон ўзи?» деб
сўрар?! Бас, (кўрган даҳшатларидан) кўз қамашиб, (осмондаги) ой ҳам тутилган ҳолда, куёш ва
ой бирлаштирилган вақтда — ана ўша Кунда у инсон: «(Бу балоофатлардан) қаерга қочиб
қутулиш мумкин?» деб қолур. Иўқ! (Эй инсон, Оллоҳнинг ғазабидан қочиб қутуладиган) бирон
бопшана йўкдир! У Кунда ёлғиз Парвардигоринг (ҳукм қилган жой)га қарор топишгина бордир.
У Кунда инсонга (ҳаёти дунёдалик чоғида) қилиб ўтган ва (ўзидан кейин) қолдирган (барча)
нарсаларнинг (яъни, яхшиёмон амалларнинг) хабари берилур. Балки (у Кунда) инсон — гарчи
ўз узрбахоналарини (ўртага) ташласакелтирсада — (унинг барча аъзолари) ўзининг зиёнига
гувоҳлик бергувчидир!» (Қиёмат сураси, 1-15.)
Бу оятлар мушрикларга ўқиб берилганида, улар бу теран маъноли, сермазмун каломни
тушунишни, ҳатто бу ҳақда бош қотиришни ҳам истамадилар. Чунки бу тўғрида қанчалик кўп
ўйласалар, шунчалик таъсирланар, ақллари қабул этаётган ҳақиқатдан қочиб қутулишга жой
Саодат асри қиссалари. 1-китоб. Аҳмад Лутфий
Do'stlaringiz bilan baham: |
