www.ziyouz.com кутубхонаси
106
Елкангни эҳтиёт қил деяпманда.
Йўлдан оздирувчи бундай даъватларга қарши туролмай, Амин ҳам пешбандини ечиб,
елкасига қўйди. Аммо шу пайт либоси тушиб кетди. Либосини ердан кўтардию, бу ишни зинҳор
қилмасликка ўзига сўз берди. Шу воқеадан кейин то умрининг охиригача ҳеч ким уни ярим
яланғоч ҳолда кўрмади. Тошлар келтирилиб, иншоот қурила бошланди. Меъмор тошларни
усталик билан қалаб, бинони тиклар, халқ ғайрат-шижоат билан унга ёрдамлашар эди. Деворлар
кўтарилди. Бир одамнинг кўксигача етадиган баландликка етди. Энди Ҳажарул асвадни ўз
ўрнига қўйиш керак эди. Аммо бу ишни ким қилади; ким бу шарафга муносиб ҳали номаълум
эди.
Бу муаммо бирдан ҳамжиҳатлик муҳитини ўзгартириб юборди. Каъбани қуриш ишида
иштирок этаётганлар орасида юзага келган дўстона ва биродарлик муҳити совуқлашиб, ҳамма
обрў талашиб, аслзодалик даъвоига берилди. Ҳар бир қабила ўзини бу шарафга муносиб деб
ҳисоблар, иккинчи ёки учинчи даражага тушиб қолишни сира истамас эди.
Қурилиш тўхтаб, жанжал бошланди. Қабилалар орасидаги мунозара кечгача чўзилиб
кетди. Ҳамма ўзиникини маъқуллар, ҳеч ким бошқанинг гаиини эшитишни хоҳламас эди.
Натижада Бани Абдуъдор жанжални баттар авжига чиқарди. Ҳамманинг кўзи олдида қон
тўла бош чаноғини ўртага қўйиб, ичига қўлларини ботириб, қасам ичдилар. Бани Одийй ҳам
қасамга қўшилди. Бу қасамнинг маъноси сўнгги томчи қонимиз қолгунча шу йўлда курашамиз,
демак эди.
Бошқа қабилалар ҳам шундай фикрда эдилар. Улар ҳам то ўлмагунларича Ҳажарул
асвадни ўрнига қўйиш даъвоидан воз кечмасликка азму қарор қилган эдилар.
Қиличлар қинларидан бир марта суғурилса, қайтиб жойларига кириши осон бўлмасди.
Балки йилларча давом этадиган қон даъволарининг эшиги бир оздан сўнг очилиши ҳамда
Каъбанинг ёнида тўкилган қонларнинг ҳисобкитоби авлодданавлодга суриб кетиши ҳеч гап
бўлмай қолган эди.
Аслида, Макка ва унинг ёнтевараги Ҳарам водийи ҳисобланарди, яъни, жанжалсурон,
уруш қилинмайдиган муборак бир замин эди. Бу заминда ҳар кимнинг жони ва моли хавфдан
холи эди. Аммо Ҳажарул асвадни ўз ўрнига ким қўяди, деган муаммо уларнинг кўзинигина
эмас, қалбини ҳам кўр қилиб қўйди, Ҳарам водийида, ҳатто муқаддас даргоҳ бўлмиш Каъбанинг
ёнида, Каъбанинг қурилишида эканликларини унутдилар.
Тортишувнинг бешинчи куни, қўллар қиличларга узатилган қалтис бир вазиятда у
ердагиларнинг энг улуғ ёшлиси Абу Умаййа Муғийра ибн Абдуллоҳ ўртага отилди:
— Тўхтанг, тўхтанг, эй инсонлар! — деб бақирди у.
— Гапир, нимани истайсан, эй қария.
— Уруш, жанжалтўполон билан иш битмайди. Бундан ташқари, сизлар бу муқаддас
Байтнинг хизматчиларисиз. Уруш қилсангизлар, бу муборак даргоҳга нисбатан хурматсизлик
қилган бўласизлар. Ҳолбуки, бу жанжал нимадан келиб чиқди? Унга бўлган чексиз ҳурмат
эхтиромингиздан! Шундай эмасми?
— У ҳолда нима қилиш кераклигини айт бизга.
— Масаланинг ечимини бир ҳакамнинг ихтиёрига қолдиринглар. Муаммони у хал этсин.
— Кимнн ҳакам қиламиз, кимга топширамиз бу ишни? Абу Умаййа сўзлари таъсир
қилганидан хурсанд бўлиб кетди. «Бани Шайба» дарвозасини кўрсатди.
— Шу дарвозадан биринчи бўлиб кирган кишини ўзимизга хакам қиламиз.
Бу таклиф ҳаммага маъқул бўлди. Кимнинг келишини ҳеч ким билмас, шунинг учун бу
тадбир адолатсиз ҳисобланмас эди.
— Маъқул таклиф.
— Ҳа, жуда маъқул. Бу дарвозадан илк бор кирган киши хакам бўлади. Ҳамма «Бани
Шайба» дарвозасига тикилди.
Саодат асри қиссалари. 1-китоб. Аҳмад Лутфий
Do'stlaringiz bilan baham: |