Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

 
109-BOB 
Taomni uchta barmoq bilan yeyishning va ovqatdan keyin 
barmoqlarni yalashning mahbubligi hamda barmoqni yalashdan 
oldin sochiqqa artishning karohiyati va laganni yalashninghamda 
to‘kilib qolgan luqmalarni yeyishning mahbubligi hamda 
barmoqlarni yalagandan keyin bilak, oyoq va boshqa a’zolarga 
surtishning joizligi haqida 
 
746/1. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.)  «Sizlardan biringiz 
ovqatlanadigan bo‘lsa, barmoqlarini yalamasdan yoki yalatmasdan oldin artmasin», 
dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
Foyda:  Barmoqlarni yuvishdan oldin yalamoqlik, shu singari qoshiqlarni ham 
yuvishdan oldin yalamoqlik, tabarrukona boshqalarning barmoqlarini yalashning joizligi 
oydinlashmoqda. 
747/2. Ka’b ibn Molikdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasulullohning (s.a.v.) uch barmoq ila 
ovqat yeganlarini ko‘rdim. Agar u zot ovqatlanib bo‘lsalar, barmoqlarini yalardilar. Imom 
Muslim rivoyatlari. 
Foyda:  Barmoqlar ovqat tugagandan keyin yalanadi. Ovqat tanovul qilinayotgan 
asnoda emas. Chunki tupuk qoldiqlari ovqatga aralashib ketishi mumkin. Va yana 
ovqatni uchta barmoqda yeyish mahbubdir. Ular Imom Tabaroniy rivoyatlarida 
kelganidek bosh, ko‘rsatkich va o‘rta barmoqlardir. Rasululloh (s.a.v.) aksar paytlarda 
mana shundoq qilganlar. Chunki uch barmoqdan ozida ovqat tanovul qilish 
mutakabbirlik alomati. Uch barmoqdan ko‘pida ovqat tanovul qilish esa, ochofatlik 
belgisidir. 
748/3. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) ovqatdan keyin barmoqlarni 
va laganni yalashga buyurdilar. Va: «Sizlar taomingizning barakasi qaerida ekanini 
bilmaysizlar», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyatlari. 
749/4. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.)  «Sizlardan birortangizning 
luqmasi tushib ketsa, uni olsin-da, changini artib, shaytonga qoldirmasdan o‘zi yesin. 
Barmog‘ini yalamasdan oldin sochiqqa artmasin. Chunki axir u ovqatining barakasi 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
156
qaerda ekanini bilmaydi-da», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari. 
750/5. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Albatta, shayton sizlarning 
har bir ishingizda hoziru nozirdir. Hattoki taomingiz ustida ham hozir bo‘ladi. Agar 
sizlardan biringizning luqmasi tushib ketsa, uni tozalab tashlasin-da, shaytonga nasiba 
qoldirmasdan o‘zi yesin. Ovqatlanib bo‘lganidan keyin barmoqlarini yalasin. Chunki 
taomining barakasi qaerida ekanini bilmaydi-ku», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari. 
751/6. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) qachon ovqat yesalar, uch 
barmoqlarini yalardilar. Va: «Agar sizlardan birortangizning luqmasi tushib ketsa, uni 
tozalasin-da, shaytonga nasiba qoldirmasdan, o‘zi yesin», dedilar. Hamda bizni laganni 
yalashga buyurib: «Chunki sizlar taomingizning barakasi qaerida ekanini bilmaysizlar-
ku», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari. 
752/7. Said ibn Horisdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu zot Jobirdan (r.a.): «Olovda 
pishirilgan taom yeganda tahorat qilinadimi?» deb so‘raganlarida, bu zot: «Yo‘q, biz 
Rasululloh (s.a.v.) zamonlarida bunaqa ovqatni kamdan-kam topar edik. Agar topsak 
ham, qo‘l artgani sochiqlarimiz bo‘lmas edi. Kaftlarimiz, bilaklarimiz va oyoqlarimizga 
artib ketaverar edik-da, keyin tahorat qilmay namoz o‘qirdik» dedilar. Imom Buxoriy 
rivoyatlari.