Microsoft Word Р. Расулов дарслик. Doc

Topshiriq.
Fe’l nisbatlari yasalishiga doir misollar yozing. 
 
UVAYSIY 
(M. Qodirova) 

---

164 
Jahonotin – Uvaysiy lirik she’rlaridan iborat devon va bir necha 
dostonlar sohibasi bo‘lgan o‘zbek shoiralaridandir. 
XIX- asrdagi taskira va tarix asarlarida shoiraning asli marg‘ilonlik 
bo‘lib, Qo‘qonga keyinchalik kelib qolgani hamda shoh saroyida Nodira 
bilan yaqin tutinib, bir necha muddat shu yerda yashaganligi aytiladi. 
Jahonotin 60 yildan ko‘proq umr ko‘rgan. Uning qo‘lyozma 
devonlari 
O‘zbekiston 
Fanlar 
Akademiyasi 
Beruniy 
nomidagi 
Sharqshunoslik instituti fondlarida va Andijon Davlat pedagogika instituti 
fondlarida saqlanadi. 
Shoiraning Navoiy, Fuzuliy g‘azallariga bog‘langan muhammaslari, 
naziralari, Bedil she’rlariga tatabbu’lari Uvaysiy iste’dodi balog‘atidan 
dalolat beradi. Uning ijodida insonni e’zozlash, tabiat noz-ne’matlaridan 
bahramand bo‘lishga undash, do‘stlik, vafo, sadoqatni ulug‘lash kabi 
motivlar kuylanadi. 
Manbalardan ma’lum bo‘lishicha, Uvaysiy uzoq vaqt muallimalik 
qilgan. Shoira talabalari uchun tez fikrlash, chiroyli so‘zlash va boshqa 
tarbiya vositalari bilan bog‘liq bo‘lgan chiston-topishmoqlar yaratgan. 
Uning anor haqidagi chistoni Uvaysiy ijodining yorqin bir sahifasi sifatida 
ko‘zga tashlanadi. 
Ul na gumbazdir eshigi, tuynugidin yo‘q nishon, 
Necha gulgun po‘sh qizlar anda aylabdir makon?
Sindurib gumbazni, qizlar holidin olsam xabar. 
Yuzlarida parda tortig‘liq turarlar – bag‘ri qon. 
Uvaysiy merosi o‘zining latif mazmuni va dilkash badiiyligi bilan 
yillar, asrlar davomida yashab kelmoqda. Shoura she’rlari bugungi 
o‘quvchilarimizga ham katta zavq bag‘ishlaydi. Ular xalq orasida keng 
yoyilgan, Shashmaqom ohanglarida haligacha kuylanib keladi. 
Lug‘at ishi 
she’rlardan iborat состоящей из стихов
sohib(a) владелец 
taskira антология 
yaqin tutunib подружившись 
bir necha muddat некоторое время 
muxammas, nazira, tatabbu’ жaнры классической поэзии 
iste’dod талант 
balog‘at совершенство
dalolat beradi свидетельствует 

---

165 
noz - ne’mat дар 
undash призывать, призыв
gumbaz купол 
tuynuk здесь: окно 
gulgun краcивый
aylabdir makon поселились
holidin xabar оlsam справилась об их состоянии 
yuzlarida parda tortiq на лице вуаль 
bag‘ri qon грустный