|
www.ziyouz.com kutubxonasi
53
3. Uning duosifat oyatlarini o‘qiganda ne-ne balo-qazolarning moddiy sharpalari kelib yoningizda
to‘xtab qolganini ko‘rasiz. U oyat kuchi, cheksiz energiya pardasi bo‘lib, sizni o‘rab olib, balo-qazodan
himoya qiladi.
4. Olamdan ko‘z yumgan qadrdonlaringizga uni o‘qiganingizda bamisoli ulardagi baxtiyorlik,
mamnunlik, rozilikni birga yashaganday bo‘lasiz. U oyatlar boshqa bir olamga yetib borganini va
qanday aks-sado berganini tuyasiz. Uning hay siri go‘yo sizga u olamdan allaqanday bir daraklar
keltirganday bo‘ladi.
Shunday lahzalarda o‘lik bilan sizning orangizda butun bo‘y-basti bilan turgan achchiq bir
musibat alami, bosma qog‘oz bilan shimilganday shimiladi, go‘yo yaqiningiz o‘lmaganday, yashashda
davom etayotgandek ko‘rinadi.
Lekin bular hay sirining shuuringizga va ahvolingizga o‘tkazgan ta’sirlaridir. Uning asl hikmati -
siz bilan birga ich-ichingizning eng yashirin joylarida hukm surishidir.
"Qur’on bilan iymonli inson egizak aka-ukalardir", -
Hadis hukmi bu sirning eng tiniq ta’rifidir.
Oyatlarning tashqi ma’nosi insonning moddiy hayotini tamsil etadi, hay siri esa, insonning
ko‘nglini tamsil etadi. Insonning asl mohiyatini uning ko‘ngli ko‘rsatganiday oyatlarning hay mo‘jizasi
ham ich-ichdadir. Qur’on oyatlari inson uchun jamiki olamlarga o‘tish vizasi bo‘lib xizmat qiladi va
insonning qiymatini belgilaydi, bu ham oyatlarning hay siridir.
Bu bo‘limning so‘nggi ikki qismida bu hikmatlarni maxsus maydalab sharhlayman.
Inson, Qur’on axloqini butun borlig‘iga singdirgandagina unga egiz bo‘lish hikmatiga erishadi.
Buyuk avliyolar singari haqiqiy tiriklikni, hay sirini topadi. Qur’onning eng buyuk mo‘jizasi mana
shundan iboratdir.
Oyatlarning hukmi asosida o‘z imoni va amalini bir butun qilib olgan inson haqiqiy tiriklikka
(o‘lmaslikka) erishadi.
Tushunish va idrok qilish bir oz qiyin bo‘lgan bu holatni yanada kengroq sharhlashga urinib
ko‘ray:
Qur’on oyatlarini bir bora o‘z shaxsiyatida aks ettirgan inson, olamlarning jamiki makonlarida bir
holdan ikkinchi holga o‘tadiki, bu ayni chog‘da, xom ashyoning ichki haqiqatini izlab topmoq, hamda
Payg‘ambarimiz Rasuli Akramning boshidan kechirgan holatlarini tatib ko‘rmoqdir.
Tasavvufda bu hol
haqiqiy tirilish yoki o‘lishdan oldin o‘lish
deyiladi.
Bu mo‘jizaviy jarayon davomida alast
8
, jannat har on his etiladi. Bu kimsa jannatga oid bir oyatni
o‘qisa, ul makonni aynan his etadi, o‘tmishdagi bir qavm hikoyasini bayon etuvchi oyatni o‘qisa, o‘sha
zamonning o‘sha qatlamiga nur bo‘lib kirib boradi va o‘sha voqealarni aynan tomosha qiladi. Shu
vajdan hay siriga erishganlar, jamiki insonlarga, shaxsan o‘zi boshdan kechirayotganday, achinadilar.
Buyuk avliyolarning so‘ngsiz insoniy muhabbati shu hikmat orqali tug‘iladi.
Hech shubha yo‘qki, Qur’on oyatlari asosida yashash, ularga moslashish - Payg‘ambarimiz
sallallohu alayhi va sallamga taqlid qilish va ul Muborak Zot kabi harakatda bo‘lish san’atidir. Aks
holda, har kim o‘zicha Qur’on asosida yashayapman deb hisoblayversa, albatta, ul kishi hay sirining
farqiga borolmaydi. Holbuki, Qur’on oyatlari asosida yashashning asosiy sharti yana hay sirida
namoyondir. Zero, Qur’on oyatlariga uyg‘unlashishning har bosqichida ko‘ngilda butun olam sarvari
Payg‘ambarimizning ko‘nglidagi jarayonlar yuz berib o‘tadi. Bu holdan -holga o‘tish jarayonida inson
bir lahzada so‘ngsizlikka qadar bora oladi.
Odamlarimizdagi har chizgi (alomat) Payg‘ambarimizning sirini tashisa, bu - hay siri tug‘iladi,
deganidir.
Hayotiy va asl (original) bo‘lgan bu oliy hikmat yonida, albatta, bosqichma-bosqich hay sirini
tatish lazzatlari bor. Qur’onning bir dona oyatiga rioya qilish ham mustaqil bir hay siridir. Masalan,
faqat nafaqa (hadya) ulashmoq, Olloh o‘ziga bergan har ne’matdan boshqalarga bermoq hikmatiga
8
Alast — ("...emasmanmi?") — "alast bi robbikuma"— "Rabbingiz emasman?" oyatining qisqartma ishorasi.
Ollohning azalda ruxlarni yaratgandan keyin ularga: "Men sizlarning Rabbingiz emasmanmi?" shaklida xitob etishidan
ishoratdir. (Tarjimon — M.A.).
Qur’oni karimning ilmiy mo’jizalari. Xoluq Nurboqiy
Do'stlaringiz bilan baham: | 
