www.ziyouz.com kutubxonasi
7
aloqador
"Omma juz’i yorumi (tafsiri)"
nomli kitobimizda biz bu o‘ziga xos kalimalarni ko‘rsatib
o‘tganmiz.
Xulosa qilib shuni aytishim mumkin:
Qur’on Olloh ilmining arabcha tarzda berilishidir. Lekin uning tili klassik arabchadan ohang
jihatdan farqlidir.
O’zida haqiqatlar majmuini saqlagan Qur’on juda o‘ziga xos bir arab tilidadir. Uning kalimalari
ma’lum bir ohangga tushadigan bichimda tanlangan, ayni chog‘da, har bir kalimaning tarjimasi
ma’noga ko‘p yashirin sirlar yuklangandir.
Chunonchi, bir qaraganda
xunnas
va
kunnas
so‘zlari faqat ohang uchun yonma-yon
qo‘llanilganday ko‘rinadi. Holbuki, bu kalimalar koinotning asos qonunlarini tamsil etadi. (Bu haqda
to‘rtinchi bo‘limda batafsil to‘xtalganmiz).
D) Qur’onning ohangi (ritmi)
Qur’onning ohangi, g‘arb ta’biri bilan aytganda, ritmi mustaqil, ilohiy bir mo‘jizadir.
Ko‘ngli va ruhi ohang zavqiga oshno kishilar uning ohangidan sarxush (mast) bo‘ladilar.
Ma’lumki, har sura o‘z mavzuiga yarasha ayricha bir ohang hikmatiga ega. Bir tomondan eng
so‘ngidagi qofiyalar ritmi, ikkinchi tomondan, oyatlar oqimidagi to‘la ravonlik birgina parchani eshitish
nasib bo‘lgan odamni mast qiladi.
Qur’onning mazmuniga oshno bo‘lmaganlar ham bu ohang go‘zalligi ta’sirida ma’noga
yaqinlashib qoladilar.
"Rahmon"
surasini bir o‘qing, ma’nosini hech bilmay turib, Ollohning xilqatdagi
san’atining buyukligini darhol his qilasiz.
"Voqea"
surasini o‘qing, hali hech nimani anglamay turib
ham qariyb mahsharni boshdan kechirasiz. Qur’ondagi bu ritm mo‘jizasi oyatlari qisqa bo‘lgan so‘nggi
ikki juzda yaqqol ko‘zga tashlanadi. Deyarli insonni o‘z ohangida eritadi. Bir kez
"Takvir"
surasini o‘qib
ko‘ring, mahshardagi manzaralarni ko‘rib-yashaganday his qilasiz, o‘zingizni.
"Muddassir"
surasida
Validning ozorlanishlari hayratlanarli darajada Sizga "yuqadi". Qur’oining mana shu aql bovar qilmas
ohangi va ritmi uning ilohiy kitob ekanligiga hech taraddudsiz ishontiradigan mo‘jizaviy sirlaridandir.
O’tgan yili (1990) Qur’ondagi bu ohangni qalbi bilan ilg‘agan ikki atoqli g‘arb sozandasi Islom
dinini qabul qilishdi! Ingliz rohibi, musiqa san’atchisi, asli rumlik
Kesh Stevens
Qur’on tinglab
ko‘rgandan so‘ng gitarasini uloqtirdi.
"Men bunday nag‘ma va ohangni umrimda birinchi bor
tinglashim. Yo‘q, Qur’on—ilohiy kalom! Boshqacha bo‘lishi mumkin emas! -
deb musulmon bo‘ldi, bor-
yo‘q boyligini Islomni yoyish yo‘liga tikdi. O’sha kundan boshlab, to shu kunlargacha faqat ilohiy
kuylar ijod qildi, o‘zining ilgari yozgan musiqiy asarlaridan voz kechdi.
Yana dunyoning eng mashhur xoreofafi va raqs muallimi, ustod Moris Bejard Qur’on ohangidagi
mo‘jizaga maftun bo‘lib musulmonlikni qabul qildi, o‘z kasbini tark etib bundan keyingi hayotini
Qur’onni Ovrupoga yoyishga bag‘ishlashga bel bog‘ladi.
Aziz O’quvchilarim! Qur’onning bu ohang mo‘jizasini sezishiz uchun uni qoidasi bilan o‘qish va
tinglash farz qilingan. U astoydil tinglanganda ohangidagi aql bovar qilmas mo‘jizasi - o‘lik qalblarga
ham jon ato etish siriga egaligi ko‘rinadi. Uning ohangidan biz yo‘qotgan, qo‘ldan boy bergan
ma’nolar hofizamizda jonlanadi.
Boshqacha aytganda, insonning ma’naviy shaxsiyati Qur’on ohanglariga ko‘ra to‘g‘rilanadi. Uni
eshitganda bozordagi asrorangiz bir xaridorga o‘xshab, u nag‘malar inson atalmish mavjudotni
koinotning so‘ngsiz mezonlari bilan nurlantiradi.
Bu oddiy bir haqiqatdir va juda ko‘p insonlar shu ohanglar orqali mangulikka qovushganlar.
Qur’oni karimning ilmiy mo’jizalari. Xoluq Nurboqiy
Do'stlaringiz bilan baham: |