Microsoft Word qishloq xo'jaligi mashinalari

1
, C
2
,
. . . 
nuqtalarning absolut tezliklari 
BC, B C
1
, B C
2
...oniy burilish 
radiuslariga perpendikular yo‘nalgan bo‘ladi. Harakatlanayotgan 
g‘ildirakdagi 
S
nuqtaning tezligi quyidagicha:
Vtc =-yjV
2 + 
u
2 + 2Vu cosa 
bo‘ladi. 
(40)
144

---

(39) va (40)- formulalar o‘xshash bo‘lsada, ulardagi nisbiy 
tezliklar bir-biridan farq qilganligi sababli, 
Vt. s
va 
Vc. c
lar har xil 
miqdorga ega bo‘ladi. Toyib yumalanayotgan g‘ildirak to‘g‘ini 
tekkan nuqtasining absolyut tezligi 
V
b
mashina harakati yo‘nali- 
shiga teskari yo‘nalgan bo‘ladi. Natijada, g ‘ildirak oldida uyum 
paydo bo‘lmaydi, uning tagidagi tuproq orqa tomonga irg‘itiladi.
82- rasm.
G ‘ildirakning m inim al radiusini aniqlashga oid
sxema:
1
— 
g ‘ildirak (g ‘altak); 2
— 
kesak (tosh).
G ‘ildirak o‘lcham lari uning bajaradigan ishiga bog‘liq holda 
tayinlanadi. G ‘ildirak (g‘altak) diametri, u ishlayotgan yer yuzasida 
uchraydigan tosh-kesak, ildizpoya o‘lchamlariga bog‘liqdir (82- 
rasm). G ‘ildirak (g‘altak) kesaklarni ilgarilatib surmasdan, ya’ni 
uyumlab ularni bosib o‘tishi natijada kesaklarni maydalashi kerak. 
Demak, g‘ildirak (g‘altak) tuproqni ilgarilatib surmasligi uchun 
kesaklar to‘g ‘in bilan yer yuzasi orasida siqilib to ‘xtashi lozim. Bu
shartni bajarish uchun 
+Ф2
tengsizligini ta’minlash lozim
(bu yerda, 
S
— siqilish burchagi; 
yi
— g ‘ildirak (g‘altak) bilan 
kesak (tosh) orasidagi ishqalanish burchagi; 
ф
2
— yer yuzasi bilan 
kesak (tosh) orasidagi ishqalanish burchagi).
145

---

82- 
rasmdagi sxemadan m a’lum bo‘ladiki, siqilish burchagi 
S
ning miqdori 
A
nuqtaning o‘rniga bog‘liq. Agar kesak radiusi 
rk=const
bo‘lsa, 
S
burchagi g ‘ildirak (g‘altak) radiusi 
r
ning 
miqdoriga bog‘liqdir. 
n
radiusli kesak (tosh) ni siqilib to‘xtashini 
ta’minlash uchun g‘ildirak (g‘altak) ning minimal radiusi 
quyidagicha aniqlanadi:
rmin = 
rkctg2
(41)
Demak, yirik kesakli yerda yuklangan g ‘ildirakni sudrash 
oson bo‘lishi uchun uning diametri katta bo‘lishi talab qilinadi. 
G ‘ildirak to ‘g‘inining eni quyidagicha aniqlanadi: