Microsoft Word O'quv qo'llanma

 
5.46 “MULOQOT” TRENINGI 
Trening o‘quvchi (talaba) larda dars jarayonida mustaqil fikrlash, o‘z fikrini 
erkin bayon etish, bahslashish qobiliyatini shakilantirishga xizmat qiladi. 
Uni qo‘lash quydagi tartibda amalga oshiriladi:
O’qituvchi o’quvchi (talaba) larni strategiyaning mohiyati bilan tanishtiradi 
O’qituvchi o’quvchi (talaba) larni 6 (7,8 va 9) nafardan iborat kichik guruh yoki 
juftliklarga biriktiradi 
O’qituvchi kichik guruh yoki juftliklarga yangi mavzuni o’rganishdan avval unga 
oid bir necha savollar bilan murojaat qiladi 
Kichik guruh yoki juftliklar belgilangan muddat (3 daqiqa ichi) da berilgan 
savollar bo’yicha muhokama tashkil etiladi 
Kichik guruh yoki juftliklar muhokama jarayonida savollarga qaytariladigan 
javoblar mohiyatini yorituvchi tayanch tushunchalarni ajratib, ularni ta’riflaydi 

---

i
v
‐
o
j
399
Izoh:
Kichik guruhlar topshiriqni bajarish jarayonida mavzu yuzasidan 
material, dalil, fikrlarini tasdiqlovchi ko‘rgazmali-didaktik vosita, imkoni bo‘lsa, 
videofilm, maqola, ihtibos va boshqalarini tayyorlaydi. 
5.47 “MUQOBIL IMKONIYATLAR TANLOVI” (MIT
) 
 STRATEGIYASI 
Diqqatni yo‘naltirishga yordam beradigan ushbu strategiya mavzularni 
puxta o‘zlashtirish asosida o‘quvchi (talaba) larning mantiqiy fikrlash 
ko‘nikmalariga ega bo‘lishlari uchun keng imkonyat yaratadi. 
Odatda, o‘quvchi (talaba) lar fikrlash jarayonida dadil harakat qilish o‘rniga 
imkonyatlarni chamalashga urinadi. Ko‘p hollarda o‘z imkoniyatlarini past 
baholaydi. Strategiya o‘quvchi (talaba) lar oldidagi ana shunday sun’iy to‘siqni 
bartaraf qilish, dadil harakatlanishiga yordam beradi. Unga ko‘ra mavzuga oid 
tayanch tushunchalardan biri ajratib olinadi va garchi to‘g‘riligiga ishonch hosil 
qilinmasada, unga muqobil tariflar topiladi. Muqobil tarifni topish ma’lum 
O'qituvchi o'quvchi (talaba) larni treningni qo'llash sharti bilan tanishtiradi 
O'quvchi (talaba) larni kichik guruhlarga biriktirib, topshiriq beradi 
Har bir guruh o'z yechimini jamoa e’tiborga havola qiladi 
Raqib jamoaning topshiriq yuzasidan fikri tinglanadi 
Guruhlar bir-biriga savol beradi 
O'qituvchi har ikki tomonning savol javoblarini tinglagach, bildirilgan fikrlarni 
umumlashtirib, shaxsiy mulohazasini bayon qiladi 
O'qituvchi o'quvchi (talaba) larning savollariga javob beradi 
O'qituvchi har ikkala guruhning mashg'ulot jarayonidagi faoliyatlarini tahlil 
etib, mashg'ulotini yakunlaydi 

---

i
v
‐
o
j
400
afzaliklarga ega. Zero, ba’zi muqobil ta’riflar mavjud ta’riflarga nisbatan mavzu 
mohiyatini aniqroq, yorqinroq, ifodalash imkoniyatiga ega bo‘ladi. 
Strategyadan foydalanishda, eng muhimi, ko‘zlanayotgan maqsad haqida 
aniq tasavvurga ega bo‘lish talab qilnadi. Zero, metod aniq maqsadga muvofiq 
qo‘lanilgandagina samaradorligi yuqori bo‘ladi. 
Ta’lim jarayonida strategyani qo‘lash quydagicha amalga oshiriladi: