Microsoft Word O'quv qo'llanma

faolllashtiriladi.
2.2. 
Faollashtirilgan
dastlabki 
bilimlar 
asosida
talabalarni darsda yechiladigan 
dastlabki muammoga navbatdagi 
savollarni (2-ilovadagi) berish orqali 
“olib kiradi”. 2-ilovadagi 1-savolga javob 
berish 1-ilovadagi 2-savol javobi bilan 
bog‘liqligidan muammo kelib chiqishi 
o‘qtiriladi. Dars rejasidagi (texnol. 
modeldagi) 3-savol javobi dars 
jarayonida to‘la ochilgach, 2-ilova 
savollariga yetarlicha javob topilishi 
aytiladi.
2.3. 
Muammoni izlanishni
(yechishni) 
takomillashtirishga
o‘tadi: Navbatdagi 
muammoni ifodalashga o‘tadi. Buning 
uchun magnetizmni elektrga aylanish 
hodisasi- EIH ga umumiy ta’rif beradi. 
Ta’rifdan kelib chiqqan holda EIH qanday 
sharoitdagi tajribada yuz beradi? Buning 
uchun nima qilish kerak? degan bosh 
muammoli savolni o‘rtaga tashlaydi. Bu
savolning echimi 1-ilovadagi 4-savolning 
javobi bilan bevosita bog‘liqligini aytadi. 
Talabalar bu muammoli savolga mustaqil 
javob topishlari uchun ulardan 5ta kichik 
guruh tuzadi va muammoning echimini 
grafikli organayzer texnologiyasining 
Faollashtiruvchi 
savollarga (1-ilovada- 
gi) javob beradilar. 
Muammoli savollarga 
(2-ilovadagi) javob izlab 
munozara qiladilar, 
muammoni yechish 
bo‘yicha fikrlar 
aytadilar. 
Muammoni yechish 
bo‘yicha fikrlar 
bildiradilar, tahlil 
qiladilar. 

---

304
“Qanday?” diagrammasi ko‘rinishida aks 
etirishni topshiradi va buni tushuntirib 
beradi. Bu diagrammadan kelib 
chiqadigan tasnifiy xulosaga (3-ilova) 
tayanib muammoni natural tajribalarda 
hal etishga o‘tadi. “EIH” ning Faradey 
tomonidan tajribada ochilishi nega uzoq 
davom etgani (1821-1831y 29-avg.) 
sababini tushuntiradi; Tajribalarda 
ishlatiladigan asbob-uskunalar bilan 
tushuntiradi. Tajribalar sxemasi aks 
etirilgan ko‘rgazmali materialdan (4-
ilova) foydalanib, gurux sardorlari 
ishtirokida tajribalarni navbat bilan 
namoyish qiladi. Tajribalar mohiyatini 
gapiradi. Ularni umumlashtirib EI 
qonunini ta’riflaydi, ifodasini yozadi. 
Ifodadagi minusning fizik mohiyatini 
Lens qoidasi bilan bog‘laydi. Qoidaning 
mohiyatini ko‘rgazmali (5-ilova) 
materialdan foydalanib va natural 
namoyish tajriba yordamida tushuntiradi.
SHundan so‘ng 6-ilovada keltirilgan 
navbatdagi ikkita muammoli savol bilan 
talabalarga murojat qiladi. Talabalarni 
eshtib, hali javoblar to‘la emasligini 
aytadi. Maksvell gipotezasini ko‘rgazmali 
chizmadan (7a-ilova) foydalanib aytiladi 
va shu asosida 1-chi savolga, so‘ng yana 
ko‘rgazmali chizmadan (7b-ilova) 
foydalanib ikkinchi savolga javob beradi.
SHundan so‘ng EIH ning amalda 
qo‘llanilishini (8-ilova) mazmunini 
gapirib beradi. Talabalardan tushunmagan 
masalaldarda savol berishini so‘raydi. 
2.5. Taqdimot boshlaganini ma’lum 
qiladi. Guruh vakillarini eshitadi. 
Mantiqiy “Qanday”? diagrammaning eng 
yaxshisini daftarlariga yozishni 
talabalarga aytadi. Talabalar javoblarini 
baholaydi. 
Guruhlarda “Qanday” 
mantiqiy diagrammada 
javob yozadilar, yakuniy 
xulosa yozadilar. 
Eshitadilar, kuzatadilar, 
yozadilar. 
Guruhlarda bu 
muammoli savolga javob 
uchun muzokara 
boshlaydilar, vakil- lar 
javob beradilar. 
Tinglaydilar, chizadilar, 
yozadilar. 
Savol beradilar, 
tinglaydilar. 
Guruh vakillari 
“Qanday”? diagramma 
bo‘yicha, EIH mohiyati, 
EI qonuni Lens qoi- dasi, 
EI tokida begona kuchlar 
tabiati, EIH ning amaliy 
ahamiyati haqida 
taqdimot qila- dilar.